W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 20.06.2023
Warianty fonetyczne:
PALISADA || PALISAD, PALSADA, PELISADA
Najwcześniejsze poświadczenie: 1643
Znaczenia: »polowe umocnienie obronne zbudowane z zaostrzonych bali, częstokół«: Miewáią też w Obozách przy Armacie z miąszych sznurow dziáne sieci y polne Palisady, ktoremi się [...] zástawiáią. UffDekArch III, 37.
Gdy raz do rowu przystąpią [...] iusz zle o miescie y tey fortecy chibaby obrony barzo potęzne sztakietami Palami czosnkami Palsadami y innemi warunkami przy tym obwarowane były. NarArch .218 (rkps134).
Figura I Palsady Figura II Ostrostawidła Figura III Ostrostawidła [+ rysunek]. NarArch 226 (rkps 140).
Dop[ie]ro zaś o sztakietach, palsadach, ostrozastawach, czosnkach, bobylinach, o budowaniu bram, fórt, mostów, wzwodów do różnych fortec, o budynkach do fortec należących, o sposobach robotnika do sypania wałów NarArch 266 (rkps 165).
Toporek v pásá, dla napráwy przepraw, dla záciosánia pálisády, y kołow. FredPiech A7v (14).
Ci [Kozacy] tak chyżo, odważnie i męznie poszli, że pod dymem nie tylko przedmieścia i stodoły, ale i palisadę pierwszą i bramę zaraz opanowali. SobJListy 564.
W takim ognia pozarze straszni Ianczarowie Blizey się podsadzali, kędy Pelesowe Palisady broniły. DrobOpow 15.
W takim ognia pozarze Straszni Ianczarowie Blizey się podsadzali, kędy Pelesowe Palisady broniły. DrobOpow 15.
Potym według ordynansu iego doline oną między zamkiem a obozem lezącą rumem zasypowali, a palisadami zewsząd umacniali. SzołHist 19v.
[...] Nieprzyiaciel nád brzegiem Rzeki Dzwiny niektore Szánce y Baterye porobił, dobrze palsadámi obwárował [...]. RelRyg 2.
Crterystá [!] Moskwy przepráwiło się na ieden Ostrow ktory názywáią Lucensholm., y tám pochowáli się po száncách ktore Sásowie krotko przed tym dobrze palsadami obwárowali y porobili, ále y tám ych dobra discrecya potkáłá, bo ych następuiącego dnia cale pobito oprocz kilkunastu ktorym Krol I. M. żywot podárował[.] RelRyg 4-5.
Paley [...] kazał z wszystkich okolicznych Miasteczek ludziom zZonami i Dziecmi uciekać do Chwastowa, i nizey Starego Miasta, urobił z Palisadów przygrodek, gdzie wiele Zboż i Sian nawieziono i w sterty poukładano, chcąc się długo bronić. OtwFDzieje 31.
Wojska szwedzkie, jedno w Częstochowie zaraz pod klasztorem, drugie w staréj Częstochowie rozłożono; szyldwachy i straże różne około klasztora, jakoby atakować mieli, rozstawione tak blisko palisadów, że ich chłopcy kamykami mogli dociskać. OtwFDziejeCzech 82.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]