Słownik XVII wieku

Słowniki:
SXVI, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, Kn, T nie notują

Formy: lp M. arbiter; ~ lm D. arbitrów

Etymologia: <łac. arbiter>

Znaczenia:

1. »obserwator, uczestnik obrad sejmu lub innych ciał kolegialnych nie będący ich członkiem«: Zasiadalismy tedy w Polu przed Namiotami krolewskiemi koło Wielkie załozywszy. A koło nas Arbitrow konnych zawsze kilka I kilka nascie czasęm Tysięcy. PasPam 242. Ieden Poseł (bo iużci przecię wierzę że nie Arbiter, chcąc aby y mnie wierzono) odezwał się przed zagaieniem. KonSRoz 71.

2. »sędzia, rozjemca«: Ale inquantumby Dzierżawcy z Commissárzami zgodzić się nie mogli/ dopiero on [król] do tego przystąpi iáko Arbiter, controwersye decydowáć będzie. MerkPol 27. Mnie BOG upodobał sobie [mówi król] obrał z wielu miłościwie, abym w tym Krolestwie na mieyscu Iego zostawał Ia życia y całości Narodow Arbiter, fortuna Poddanych w ręku moich iest. DanOstSwada I, 142.