W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 29.08.2019
RUMIENIEĆ czas. ndk
Słowniki:
SXVI, L (XVII), SWil, SW, SJP notują
SStp, Kn, T nie notują
Formy: bezok. rumienieć; ~ cz. ter. lp 1. os. rumienieję; 3. os. rumienieje; lm 3. os. rumienieją
Znaczenia:
»nabierać barwy czerwonej, czerwonawej lub różowej«: Naprzod ogień lekki y wolny podniecisz: Potym im dáley tym więtszy/ áż przeydzie ogień z powietrzem/ y Alembik wewnątrz pocznie rumienieieć [!]/ toż záś niech skromny y pomierny ogień będzie/ áż wszystek żywiołny przeminie/ á kolbá ná Alembiku iáko krew będzie rumienna/ á wodá/ y powietrze przewysszy/ iáko oley iáki. SyrZiel 334. To [żyto] gdy kiełki ták pod Zimę/ iáko ná Wiosnę siane/ wypuscza/ rumienieie: potym/ iáko ine zboża/ zielenieie. SyrZiel 913. [...]. to [nasienie dziewięciornika] gdy doźrzeie/ z żółtárumienieie. SyrZiel 1309. Co się łsni piękniey/ iáko Słoniowa kość stára/ ktora zá czásem rumienieie? BirkNiedz 57. Anioł: Iak niewstyd Boga maluie. Takim rumiencem farbuie Cosz to zaroze roszkwitłe. Krwawym szkarłatem zakwitłe W posrodku rąk rumienieią. Iak rubiny Czerwienieią Takiesz to nosisz fawory. Moy Iezu od ziemskieysfory Ta reka w nas Anioły Niebo, ziemie y zywioły. Wszechmoczną reką stworzyła. Teraziako sie skonczyła. KodKon 159. A idąc raz do Delu/ wiátry vniesiony/ Z trefunku przypłynąłem áż do Chiyskiey strony: Y fortunnymi wiosły przybywszy do brzegu/ Wysiadłem ná wilgotny piasek w lekkim biegu. Gdzie kiedy iuż ciemna noc z plácu zstępowáłá/ A zorzá się rumienieć zráná poczynáłá/ Wstáię ią [!]/ y świeżych wod nosić roskázuię/ Y drogę/ tám gdzie ony były/ vkázuię: Sam z pagorku zdáleká iąwszy przepátrowáć/ Coby mi też powietrze chciáło obiecowáć. OvOtwWPrzem 128-129. Czermnio sia: sromąm sie: rumienieię. JaśDict 52. Nuż goździki śliczne i róże rozliczne Rumienieją się, patrzając w ci[ę] ustawicznie. ZimSRoks 82. Gwiazdo zaranna świetnego Syjonu, Jasna ozdobo najwyższego Tronu, Ty i przed złotym wynikasz Tytanem I wprzód nad walnym świecisz oceanem! Za Twym promieniem rumienieją zorze I podburzone składa swój gniew morze. BorzNaw 39. [...] odwstydu rumienieią się kolorem [perły] [...]. MikSil 76. SARDONYX Kámień, iest specyes Onyxow, figurę y Kolor Ludzkiego máiący pázorá, ták názwany, bo sie rumienieie, iák Sárdyus, bieleie iáko Onyx; niby tedy composite sie mowi Sardonyx według Soliná, Pliniuszá, Izydorá. ChmielAteny1755 I 560.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
RUMIENIEJĄCY
im. przym. czyn.
Formy: lm B. nmos rumieniejące
Znaczenia:
»nabierający barwy czerwonej, czerwonawej lub różowej«: Przez wstyd się piękność i cnota wydaje, Poczciwość chodzi w czerwonym kolorze; Słońce gdy z morza najpiękniej powstaje, Rumieniejące rozpościera zorze [...]. LubSTobPol 126.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: WM