Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: FILIŻANKA, FILŻANKA, *FLIŻANKA, *FIŻANKA

Słowniki:
T (fliżanka), L (filiżanka, fliżanka), SWil (filiżanka), SW (filiżanka, fliżanka, fiszanka), SJP (filiżanka) notują
SStp, SXVI, Kn nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1638

Formy: lp M. filiżanka // fliżanka; Ms. fiżance; ~ lm M. fiżanki; D. filiżanek // fiżanek // filżanek

Etymologia: <tur. filǯan 'filiżanka'>

Znaczenia:

hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiCzarek do płukania filzanek...2 ArchRadziw 1638 346/1. Tacka stryfiasta z postumencikiem do filzanek ArchRadziw 1638 353/8. Filiżanka, une tasse KulUszDyk 27. Ittem imbryczek i filiżanek para, z takiegoż kamienia wyrabiane. ZamLaszGęb 62. Takie trunki nawet podczas wielkiey gorączki pić się mogą, byle letnie, w ulżeniu zas gorączki, kiedy transpiracya swe skutki sprawowac zechce, to lepiey kilką fizanek Herbaty pragnienie posilic; ile tak wielką ma cnotę w tym paroxiżmie, iż nie tylko nie pomiarkowane pragnienie gasi, ale też natężoną gorączkę z głowy boleniem mityguie, y przez otworzenie porow lekko pot pędzi. BeimJelMed 22. radzę ci zażywac herbaty zmaczku polnego, y roży czerwoney, kilka filzanek piiąc BeimJelMed 28. Weźmi: senesu łot jeden [...] Naliy na to wrzącey wody dwie fiżanki BeimJelMed 89. dodawszy [...] parę łyżek Soku Bluszczowego, piy codziennie po trzy lub 4. fizanki ciepło. BeimJelMed 181. każdego rana weźmi essencyalnego rosołu ze dwie lub 3. fizanki BeimJelMed 183. To wszystko zmięszawszy; piy po pięćdziesiąt kropli w łyżce wina, lub fiżance herbaty z Trifolium febrinum BeimJelMed 198. Kogo stanie na Kaffe niechay kilka Fiżanek bez Mleka po Obiedzie wypiie. BeimJelMed 404. Fliżanka. Thee-oder Caffe Köpfchen. une tasse, dans quoi on boit du thé ou du café T III 343.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ fliżanka zwierzchnia: fliżanka zwierzchnia. Ober-Köpfchen tasse de dessus T III 343. ▲ fliżanka spodnia: fliżanka spodnia. Unter-Köpfchen tasse de dessous; l'assiette de tasse. T III 343.