Słownik XVII wieku

Słowniki:
T, L (XVII), SWil, SW notują
SStp, SXVI, Kn, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1674

Formy: lp M. rozprawniś; D. rozprawnisia

Znaczenia:

1. »mężczyzna dużo mówiący, gadatliwy«: Do Rospráwnisiá. TRudna rzecz mieć ćię mądrym/ choćbyś się chćiał spadáć. Leć głupim mogłbyś niebydź/ gdybyś niechćiał gadáć. KochProżnEp 36. Pokaże mu drugie trzy i takimże razem Trzaśnie go, bez zakładu, w tłustą gębę płazem. Kazawszy dać zwierciadło: „Niechaj — prawi — patrzy Na stole i na dłoni, i swej gębie na trzy; Trzy razy trzy takowym dziewięć będzie drukiem.” Potem wódki kieliszek dała munsztułukiem. A rozprawniś nieborak, wziąwszy tak w pysk marnie: „Diaboł — rzecze — bez prasy wymyślił drukarnie.” PotFrasz1Kuk II 162. DISCOUREUR, subst. masc. (Qui parle beaucoup et ne dit rien qui vaille.) Locutuleius. Plaut. ROSPRAWNIS gaduła: gadatliwy rosprawny co gada wiele á nic dorzeczy. DanKolaDyk I, 470.

2. »mężczyzna obrotny, działający szybko, skutecznie, sprawnie«: Rozprawniś. hurtiger Verrichter; ausrichtsamer Mann. un résolutif; homme d'expédition. T III 1909.