W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 12.12.2019
POŚRÓD, POŚRZÓD przyim.
Warianty fonetyczne: POŚRÓD, POŚRZÓD I
Słowniki:
SStp (pośród, pośrzód), SXVI (pośrod, pośrzod), T (pośrzod), L (pośrzod; XVIII), SWil (pośród, pośrzód), SW (pośród, pośrzód), SJP (pośród) notują
Kn nie notują
Formy: pośrzód // pośród
Znaczenia:
1. w odniesieniu do miejsca »pośrodku, pomiędzy, w otoczeniu kogoś lub czegoś«: Ci pośrzod Wsi wesołey uiąwszy się społem/ Rey corocznych praźnikow pięknym toczą kołem: Ci pląszą/ ci w Foiary y Dzingi brząkáią/ A młodszy/ y Dziewoie w takt im nápiewáią. TwarSLeg 50. [...] myśl ciekáwą podał [czart] do iey [Ewy] sercá/ áby się pytáłá/ czemu to Pan Bog z tego drzewá co posrzod Ráiu stało owocu pożywáć zákazał? StarKaz 452. Chorązy Wilenski, upraszał nas abysmy nie siadaiąc skoni, do koła ziachali cosmy uczynili. Sam skonia siadszy, posrzod koła stanoł, nie pocieszną opowiadaiąc nowine, ze nieprzyiaciel ze wszistką potęgą swoią ciągnie ku Niemiezy [...]. VorLetSkarb 288. [...] wtym Henryk z rospaczy Az sie posrzod Hordyncow zaiadłych obaczy Gwałt gwałtem odpieraiąc [...]. DrobOpow 72. [Chrystus] od iednego siepacza/ pośrzod sądowey izby w oczách pełnego senátu/ ciężkim policzkiem wyciętym ubity [...]. BujnDroga 324. Cięszkim y sromotnym drzewem krzyżowym náwálony/ á w ostátku ná tymże w oczach niezliczone[go] ták z postronnych y obcych národow/ iáko z domowych Krolestwá Zydowskiego powiátow y miást zebranego ludu/ cále nágo ná wysokiey gorze przy głośnych vrągániách/ plęsách/ náśmiewiskách/ bluźnierstwách/ uszczypkách/ pośrzod tychże łotrow obieszony. BujnDroga 325. Troianus Cesarz roskazał wystawic grob posrzod Rynku Rzymskiego, nakształt iakiegoś pysznego theatrum, na ktorym iego następcy mieli swoje reprezętowac persony. MikSil 171. Pośrzod, adv. etc. pr.g. in der Mitte. au milieu. § pośrzod iest ogrod; pośzrod [!] ogroda stoi fontana. T III 1552.
2. w odniesieniu do czasu »pośrodku, w czasie trwania czegoś«: Nie postrzegłáś tego ślepa śmierci, że to byłá Krolowa Polska: tylko to postrzegłáś, że byłá Naiásnieysza [...] Pośrzod południá z świátáś ią bánitowáłá. WojszOr 16. [...] w roku 1673 posrod zimy wygnał o pułnocy na mrozie tęngim Ociec wygnał Dziefczyne [...]. KunReg 41v.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz śród, wśród, naśród, wpośród, spośrzód.
Autorka: RB



ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2013
POŚRZÓD II przysł.
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1764
Formy: pośrzód
Znaczenia:
»pośrodku«: Pośrzod, adv. etc. pr.g. in der Mitte. au milieu. § pośrzod iest ogrod [...]. T III 1552.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: RB