Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1.mat. »część kuli ograniczona czaszą kulistą i powierzchnią stożka mającego wierzchołek w środku kuli i podstawę wspólną z podstawą czaszy«: WYcinek álbo klin Sfery rowny iest Konusowi, ktorego Konusá wysokość, iest połdyámeter Sfery: á bázá, pole wycinku. SolGeom I 280. NAVKA XVII. Pole Wycinku, ábo Kliná cyrkułu, y iego Ostátká ználeść: NIech będzie dány wycinek CEHF, záwárty dwiemá połdyámetrámi EC, FC, długimi po calow 8: y lunetą EHF, długą calow 20, ktorego wycinku chcesz wiedzieć pole. SolGeom II 86. Multyplikuy wiádomy połdyámeter EC, (calow 8:) przez EH (calow 10.) połowicę lunety wiádomey EHF (20,) wteyże mierze, wktorey masz wiádomy dyámeter: to iest, w cálách. Produkt 80, będzie pole wycinku. Ponieważ iáko pole cáłego cyrkułu wychodzi: połdyámeter multyplikuiąc przez połobwodu cyrkułu. Ták pole Kliná, ábo wycinku, (ktory iest częścią pewną cáłego polá cyrkułu) wyniść musi, połdyámeter multyplikuiąc przez połowicę lunety, záwieráiącey klin cyrkułu. SolGeom II 86. W tenże sposob znaydziesz pole ostátká wycinku ábo kliná CEKFC, zpołdyámetru FC, y połowice lunety FKE. SolGeom II 87. Znaydż pole klinu cyrkułowego VHOD, według Nauki 17. tey Zabáwy: y dwá rázy go wziąwszy, zpilnością nánotuy. Tákże znaydź pole klinu EBH cyrkułu; y on cztery rázy wziąwszy, przyday go do pierwszey liczby nánotowáney. Potym wyrzuć z tey summy pole Czwártaká VFPE, ktory iest spolny, klinom ábo wycinkom VHOD, PNGS: ostátek będzie pole Owáty pękátszey. SolGeom II 89.

2.przen. »bicie się, bójka, walka«: Nie trapiła przez zazdrość sąsiada tłuściejsza i żyźniejsza ziemia sąsiedzka ani sąsiadki pod pretekstem węża albo przez gusła i czartowskie sposoby próbowały dojków krówek nieswoich, ale wszyscy na fundamencie bojaźni i przykazania Boskiego, życząc bliźniemu jako sami sobie, z ichże powodzenia szczęśliwego cieszyli się zawsze jakoby z własnego. Dlaczego też wszytkim P. Bóg dzielił się na wszelakie potrzeby łaskawie i szczodrobliwie tak dalece, że każdy we wszytko dla siebie obfitując nie miał okazyi zwady, kłótni i prawa, wycinków kosturowych po kiermaszach, jarmarkach i zasadzkach. MałpaCzłow 208-209. DE'FIER, ou DEFFIER, V. act. (Faire un défi, provoquer, exciter à une chose.) Aliquem ad aliquid vocare, ou provocare. *On dit Provocare aliquem ad ludum, ou in aleam, Défier quelqu'un au jeu. *Il me défie au combat. Minimo me provocat. Hor. WYZYWAC kogo ná co. *Wyżywać kogo nágrę. *Wyżywać ná spotkanie się ná poiedynek, w zápaski o lepszą ná wycinki [...]. DanKolaDyk I, 429.