W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 26.03.2020
*ABYS rzecz. m
Słowniki:
L (XVII), SWil notują
SStp, SXVI, Kn, T, SW, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy: lp D. abysa; W. abysie; ~ lm M. uż. nosob. abysy; D. abysów
Etymologia: <gr. abyssos 'miejsce bezdenne, otchłań'>
Znaczenia:
1. »otchłań piekielna, piekło«: Leniwo się wlekli [szatani], Aż na nie Anyoł vderzył oszczepem/ Dopiro pędem wielkiem vciekały Piekielne larwy/ y świat opuszczały. Y do Abissow prosto polecieli Nieprzyiaciele wieczni ludzkiey duszy. TasKochGoff 240-241. Przeglądały Cię nieba, abyssy czarności widziały, masz ten, Ziemio, WIZERUNK MIŁOŚCI. WieszczOgródGur 90. Cięniu Siestrzenca mego wstąń zpopiołow, A tam z Abissow gdzie siła Aniołow Mieszka, co walczą przeciw Boskiey mocy Przyprowadz z sobą ku moiey pomocy. OblJasGór 86. Którzy się Boga boją, nieprzyjazne strzały Śmiele przekonywają i Abyssa wały. SzemSum 56.
2. »niezmierzona głębia«: Nurcie łask boskich, czyli głęboki Abysie, W tych niezbrodzonych nurtach grzeszni ochyńmy się [do Matki Boskiej]. KochOgrTur 103.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: KS