Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: ŚLEPY || SZLEPY

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1613

Formy: lp M. m ślepy; ż ślepa; n ślepe; D. m ślepego; B. m żyw ślepego // szlepego

Znaczenia:

1. »niewidzący: o ludziach i zwierzętach«: Krol [...] osobliwie w radę Slepego konsyliarza tak wierzył. PasPam 191. Prezęntowałes się w bataliach o iak to straszne rzeczy [na] chłopa slepego w Szyku zogolonemi wąsami Szeroką Fioletową Sutanną. Szkapę y zogonem okrywaiącego. PasPam 192v. Krolowa [...] zaprosiła z Sobą Hetmanow a potym Niezadługo y Szlepego konsyliarza. PasPam 214v. Wiedział Slepy ArcyBiskup że Stante abdicatione [w razie abdykacji] wszystkiego rządu w Polszcze dependentia od niego będzie. PasPam 227.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ ślepa babka: CLIGNE-MUSETTE [...] SLEPA babka gra gdzie ieden w posiedzeniu maiąc oczy zawiązane szuka drugich. DanKolaDyk I, 314.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ ślepe oczko »przezwisko jednookiego biskupa Prażmowskiego«: Slepe oczko nie przestaie swoich fakcey chcąc drugiego krola z Tronu [...] de turbare [strącić]. PasPam 235.

2.przen. »niewidzący: o rzeczach i zjawiskach«

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ ślepa fortuna »ślepy los«: Niewiedziałes to podobno Slepiu. Ze to Slepa Fortuna więcey moze nizli ty. PasPam 192v. ▲ ślepy bełt: A ten, co na wiatr ślepym bełtem bije, Pewnie tu tego serca nie prz(e)szyje; JEZU najsłodszy, JEZU - ma miłości Do Ciebie strzały rzucam mych żądości. MorszZWybór 341.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ alembik ślepy: Ocet [...] przecedzić [...] á potjm w Kukurbitę Alembikiem slepym nákrytą/ wlać. SyrZiel 232.