W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 03.10.2022
*ADAMOWY, ADAMÓW przym. od ADAM
Warianty fonetyczne: ADAMOWY || ADAMÓW, JADAMOWY
Słowniki:
SStp (Indeks), L, SWil, SW, SJP notują
SXVI, Kn, T nie notują
Formy: lp M. m Adamów; D. m Adamowego; ż Adamowej; B. m nżyw Adamowy; Adamów; ż Adamową; Ms. m Adamowym; lm M. mos Adamowi; D. Adamowych; B. nmos Adamowe; ~ odmiana niezłożona lp M. m Adamów; B. m nżyw Adamów; Ms. m Adamowie
Znaczenia:
»związany z Adamem, należący do niego«: Także [oddaje się] kobietę Adamową Małgorzatę i córkę jej, tudzież syna jej [...] Także z młyna połowa akcydensu wszelakiego. InwKal I I, 747. Wolno było Absolutowi Bogu dla prerogatywy Macierzyństwa przyszłego Chrystusa excypować NN. Maryą dekretem Swoim przedwiecznym od woli Adamowey przewiniaiącey. BystrzInfGeogr A4v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: grzech Adamowy, zgrzeszenie Adamowe, przestępstwo Adamowe, adamowa wina, adamowa złość »grzech pierworodny; grzech pierworodny; grzech pierworodny; grzech pierworodny«: Między Tysiącęm urwac sobie zyczy, Ten skołozrywe Iabłko ogrodniczy, Ktory cały Sad Ludzkiego rodzaiu, Za grzech Adamow arendował wRaiu, I Ewy, pierwszy naszey Rodzicielki, Natozes szczepieł Gospodarzu Wielki. PotPer 18. Już to nie w cierniu ten kwiat lilijowy, Lecz z siana wyrósł przez grzech Adamowy. KolBar II 668. Trzymał, iż po grzechu Adamowym zgładzona iest w ludziach wolność. ChmielAteny III 616. Lecz śmierć krolowáłá od Adámá áż do Mojżeszá/ y nád tymi ktorzy nie grzeszyli ná podobieństwo przestępstwá Adámowego/ ktory jest wzorem onego ktory miał przyść. BG Rz 5, 14. Ale ty, będąc w obietnicy prawy, Zatulisz gęby, co Twe sądzą sprawy. Bom się urodził w Jadamowej złości I w niej poczęła matka moje kości. MiasKZbiór 131. ▲ plemię Adamowe, rodzaj Adamowy, pokolenie Adamowe, dzieci Adamowe, synowie Adamowi, adamowa rodzina »ludzie; ludzie; ludzie; ludzie; ludzie; ludzie«: Teć są księgi rodzájow Adámowych w dzień ktorego stworzył Bog człowieká: ná podobieństwo Boże uczynił go. BG Rdz 5, 1. Gdy rozdzielił dziedzictwá nawyższy Narodom/ á rozsádził Syny Adámowe/ położył gránice narodom/ według liczby Synow Izráelskich: BG Pwt 32, 8. Śmiali się y żartowali wszyscy Synowie [...] Adamowi/ że iedno dziecię zwyciężyło wszytkich bikow [w chórze w dyspucie religijnej dyszkant zwyciężył alta, tenora i basa]. BanHist 32. Kto wie, czyli duch Adamowych Synow Poydźie do Gory szukáć Cherubinow? A dusze bydląt skoro pozdycháią? Jeżeli kędy ná doł pospadáią? LubSEkl 13. ▲ jabłko adamowe: ▲ figa adamowa: ▲ adamowe znamię: ▲ adamowa kara:
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
ADAMÓW
w funkcji nazwy własnej
Formy:
Znaczenia:
nazwa własna »nazwa jednego z szybów w kopalni w Wieliczce«: Od szybika "Mirów" aż pod szyb "Janina" jest dróżek 15. Videlicet od szybika do wrót przy "Adamowie" dróżek 8, od tychże wrót pod "Janin" dróżek 7. Summa ut supra. Kiedy się zaś z drogi na kopienie odwala na stronę, tedy się rachuje: od szybika do wrót przy "Adamowie" dróżek 8, stamtąd aż przed obraz Christi Domini dróżek 4, stamtąd pod szyb "Janina" dróżek 4. Od szybika "Adamów" aż pod szyb "Janina" jest dróżek 9. InsGór 1743 112.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: