ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 09.10.2023
WIELICZESTWO rzecz. n
Warianty fonetyczne: WIELICZESTWO, *WIELICZEŃSTWO, *WELICZESTWO, WIELICZĘSTWO
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1661
Formy: lp M. wieliczestwo; D. wieliczęstwa // wieliczestwa // wieliczeństwa // weliczestwa; C. wieliczestwu // weliczestwu; B. wieliczestwo; W. wieliczeństwo // weliczestwo; ~ lm C. wieliczestwom
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiCarskie Wielicżestwo zdradźili/ y poddáli się Krolowi Polskiemu/ y z Tátárami ṕrzymierze vcżynili/ á Cárskiego Wielicżestwá Boiarżyná Woiewodę y Námięstniká Biáłoieźierskiego Wáśiłá Boryszowicá/ Szeremetá z Towárzystwem Woyskowym/ y z Kozakámi ktorzy po tey stronie Dnieṕrá z dalszych Miást w oboźie byli ṕorzućili/ á sam Hetman z Woyskiem odstąṕił ku Biáłey-Cerkwi/ y ṕosiłku zadnego nie dał... MerkPol 169. ...zacżym wy ṕrzyiaćiele naszy pámiętáiąc ná Bogá/ y ná ṕráwosławną Chrżeśćiáńską wiárę/ y na swoię obietnicę/ y ṕrzyśięgi ku Cárskiemu Wielicżestwu/ zwodźićielow Hetmáná Ierzego Chmielnickiego/ y inszych iego ṕoradcow/ ktorzy zdrádźili Ieg[o]. MerkPol 169. Prześwietłe Wielicżestwo/ was sług swoich wiernych będźie miał w swoiey wielkiey oṕátrznośći Cárskiey lepiey nizeli przedtym/ y od kazdego Nieprzyiaćielá będźie was bronił. MerkPol 169. ...ponieważ światłość słoneczna z świátłośćią tárcz złoćistych ziednoczoná stáła potężnieysza ták/ iż od tey światłośći gory śie błiszczáłi/ á iáko pochodńie ognistę oświecáły/ ták moc ziednoczona waszego Cárskiego weliczestwa dwoch bráćiey rodzonych iest potężnieysza y kożdemu nieprzyiaćielowi strászna/ dotego moc Chrystusowa z mocą waszego Cárskiego weliczestwa ziednoczona iest słońca sprawiedliwośći świátłość z światłośćią tárcz złoćistych ziednoczona/ y stáła potężnieysza ták/ iż tą światłośćią ziednoczoną gory wysokie/ pyszne woyska Máchometańskie będą oświecone... GalAlk 10. Miała w sobie ta legacyja naprzód, aby niektórych panów senatorów tak litewskich jako i polskich, między inszymi i książęcia Wiśniowieckiego, wojewodę ruskiego, o ujęcie pewnych tytułów Wieliczeństwa Carskiego, przez listy ich do stolice pisane, sądzono, a to z gotowym ucięcia szyje dekretem; JemPam 106. On odpowiedział, że to być żadną miarą nie może, bo go namiestnik mój na moje rozkazanie, który u was w niewoli prawie jestem, poddać nie może, aż za pozwoleniem Wieliczeństwa Carskiego. JemPam 295. ...fatalną i dotąd gwałtownym płomieniem gorejącą wojnę, wymyśliwszy na rozdwojenie serc polskich różne media, ut singuli certarent et vincerentur sine publico loco, województw konferencyi sandomierskiéj, zgoła najmniejszego prawa wolności polskiéj w swojém nie zostawiwszy zachowaniu, z prześwietném jego carskiem wieliczeństwem na zgubę rzeczypospolitéj naszéj sprzysieżony pokazał skutek i dowody, kiedy za najpierwszém na Saxonią zamieszaniem się, dla obrony dethronisationem sui authoryzował,... ZawiszaPam 294. Excerpt z Listu, Do Naiáśnieyszego CARA IMśći pisánego, Od Posłá Iegoż Cárskiego Wieliczęstwá, Mśći Páná Tołstowá, u Porthy rezyduiącego. EkscCar 1.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: PK