.
.
◆
Związki frazeologiczne:
◆
idzie wzgórę cena (
sz. zm.) »coś drożeje«:
Cená wzgorę idzié/ [...] Crescit pretium rerum venalium. Kn 61.
Idzié wzgorę cená/ zboże. v. Drożéié. Kn 240.
◆
górą chodzić:
Twá cnotá ták gorą, iákom sądził chodzi. CorMorszACyd 127.
◆
do góry »w kierunku prostopadłym do powierzchni ziemi; wysoko; wyżej«:
Koscioł zbudowali y na kazdy Rok ofiary mu zawołane sprawowali tymkształtem, ze Biskup naywyszszy wybranego na Ołtarzu iego postawiwszy Barana ktory był biały [...] wielkim głosem wołał Agon! Agon! kilka razy a nosz barzo wielki y ostry w ręku do Gory podniosł dopiero skoczywszy do Barana poderznął mu onem nozem garło. PotPrzyp 9.
Na kozdey prezęncie Officerowie z Szablemi [!] dobytemi iechali Towarzystwo zas Pistolety czeladz bandolety do gory trzymaiąc. PasPam 54.
Zle było zowemi snopami drapać się dogory po sniegu na wał kto iednak swoy wyniosł pomagał y znaydowano wnich kule co y do połowy nieprzewierciała. PasPam 59.
Iam tez kazał do gory na gotować 15 bandeletow y iak rękę wytchnie w raz dac ognia. PasPam 59.
Iam tez kazał do gory na gotować 15 bandeletow y iak rękę wytchnie w raz dac ognia. PasPam 60v.
Ucieka [...] iakis Młokos [...] Młodziusińki chłopiec [...] kiedy to chłopię skoczy podnioszszy, ręce do gory zoczu zginął w lot. PasPam 95v.
Dębicki, Podkomorzy ciska Czapkę do gory wrzeszczy na wszystek głos VIVAT PIAST, VIVAT REX MICHAEL. A tu nasi krakowianie VIVAT PIAST [...] Starczyzna nasza krakowska negat Contradicit. PasPam 233.
HERB Kroleſtwá Szwedzkiego trzy Lwy ná polu błękitnym y trzy Korony z wierzchu nie záwarte. Inni tylko iednego Lwá kładą żołtego, do gory wzdartego. ChmielAteny II 261.
◆
ku górze »w kierunku prostopadłym do powierzchni ziemi; wysoko; wyżej«:
Ná skończeniu spráwy chmureczká czárna wzdłuż ná człowieká/ ku gorze od czárownice się wynosiłá. SpInZąbMłot 76.
Bárzo często też pástuchowie ná polu widáli/ iż niektore bydlętá trzy/ ábo cztery skoki ku gorze uczyniwszy/ záraz ná ziemię padszy zdychały/ á to wszytko zá powodem szátáńskim/ á spráwą czárownic. SpInZąbMłot 155.
Do Czytelniká [...] Uważayże tedy wszystko z pilnym baczeniem á pomni co mowi Prorok: Podnoście oczy wasze ku gorze/ á pátrzaycie kto te rzeczy stworzył. ŻędzKom Av.
Iako więc bywa z Włoskim balonem, piłą ową wielką, ktorą nadymaią wiatrem; idzie sobie poważnie ku gorze/ za nią / przed nią wiatr ten assystencyą stroi bącząc. Niechayże ieno na ziemię upadnie a wzięta będzie do torby. BirkNiedz 202.
◆
na górę »pod prąd, w górę rzeki«:
na gorę. Strom auf. amont, en remontant. § szkuty na gorę idą. T III 401.
◆
w górę pójść »o pieniądzach, kruszcach: zwiększyć, podnieść swoją wartość«:
Wszystka Moneta Srebrna y złoto unas wPolszcze w Gorę poszło. PasPam 187.
◆
wziąć górę (nad kimś) »zdobyć nad kimś przewagę; mieć wyższość«:
Moskwa tak byli wzięli górę ze gdziekolwiek się o Woysku naszym do wiedzieli iuz tak na nich szli iako popewne zwycięstwo. PasPam 100-100v.