ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 15.06.2020
ZOBrzecz m albo ż, *ZOBIArzecz ż, ZÓBrzecz ż, *ZUBrzecz ż
Warianty fonetyczne: ZOB || ZOBIA || ZÓB || ZUB, ŻOB
Słowniki:
Kn (zób´), T (zob, żob), SW (zob, zobia, żob, zub, zubia) notują
SStp, SXVI, L, SWil, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1613
Formy: lp M. m albo ż zób // zob // żob; D. m zobu; zobiu; ż zobi; zobie; zubi; B. ż zobią; zobie; N. ż zobią; zubią; Ms. ż żobi // zobi
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiZób´ ptasza/ kokosza etc. posypká. Cibarium: esca gallinarum. [...] Kn 1444. Tuż záraż/ jest ieden/ niezmiernie wielki Ogrod/ w ktorym las/ wszytek od Cyprysowych drzew/ od rozny dla ptástwá zubi/ od wszelákich co ieno pomyślisz owocow/ od ślicznego y rozmáiteo kwiećia/ niektorego/ cáły Rok kwitnącego. DelicWłos 72. [...] Czując to, co się stało, prorockimi duchy, Że Kozactwo z ciurami jak na miedzie muchy, Jako ptacy na zobi, padną na bogatém Łupie, a Turcy mogą pokrzepić się zatem; Obroń Boże żałoby z tak nagłej pociechy, Im barziej słońce piecze, prędzej zmokną strzechy. PotWoj1924 172. Kokoszy áby od Roku do Roku, y przez cáłą źimę swoy niosły owoc, przez láto doyrzáłych pokrzyw, kiedy właśnie w sobie máią żiárno iáko naywięcey názbieráć y ná powrozách áby nie pogniły áni popleśniáły posuszyć, posuszone w fásce iákiey dla wywietrzeniá esencyey sucho záchowáć y drobno z otrębámi Pszenicznemi, lubo y zytnemi álternatą z zubią kokoszom sypáć, przytym áby były przez źimę wletniey Izbie, á zá pogodnym y oćieplonym czásẽ do Kura wypuszczáć, záwsze swieżeo zátym dozorem záżyć moźe owocu. HaurEk 35. Podgórzanin to pisał, niechaj nikt nie sarka, Nie znajdzieli pszennego w tym odjemku ziarka (Nie będzieli w nim kura żadnej miała zobie, Zje go wół, zje kobyła na przednówku w żłobie). PotPoczKuk III 482. BE'CHE'E [...] Esca, ae ZOB, karmia małego ptaszka dla karmienia go, y zdziebła ktore ptaki w pysku Swoim noszą. DanKolaDyk I, 187. Zob, f. g. [zob]i. Vogel-Atz, schnabel-Weide; Hünter-Mengsel, Vogel-Futter. mangaille; le mangé qu'on donne aux oiseaux § żob ptasza, kokosza; T III 3029.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: zob żabia: Rzęsá/ rzęsá wodna/ żábia zob' / méch wodny/ Dźiérzęgá. Kn 970. zob żabia ziele. (lens palustris) Meer-Linsen. lentil de marais. T III 3029. ▲ zob ptasza, ptasza/ptaszy zob (sz. zm.): Członkom zemdlonym y sprácowánym/ Máść z niego á z Sáletry z oleykiem/ álbo z máśćią z Ptászey zobi/ ktorą Láćinnicy Cyprinum álbo Ligustinum zowią/ á z octem záczyniwszy/ tym członki sprácowáne y zemdlone mázáć [...]. SyrZiel 218. W rokitowe koszyki zbierzcie ptaszą zobie, niech nagietkiem dokoła pierś obłożę sobie. HugLacPrag 130. Wyniosłe topole, Smolna sośnia, świerk, jodła, twardy kapriole Pląsał dąb, grab, buk, klon, wiąz, brzost i fladrowany Jawor i z agarykiem czerwiem nietykany Modrzew, nuż miętkie lipy i zwiesiste brzozy, Z ptaszą zobią jarzęby, płonne wierzby, łozy, Gorzkie osne, cierpkie czeremchy, orzechy W fruktach smaczne skakały kasztany z uciechy, Pobrzeżne tamaryszki, rokity i prosty Świdw, kalina, leszczyna, trzmiel i wszytkie chrosty, Jasion, iwa, z błot olsza i jawołka polna. Herd, dereń — wybrykował jak koza swawolna. KorczWiz 10. Folia Ligustri lub Ptaszy Zob, zgotowane z Mlekiem albo z Wodą, rozpadłe Wargi leczy. BeimJelMed 309. Weźmi: [...] Korzenia Ptaszego Zobu alias Cyperi rotundi [...] połłota. BeimJelMed 349. zob ptasza, drzewko oliwie i bzowi podobne, iagody kwiczołom, drozdom rodzące. (ligustrum) Rhein-Weide, Mund-Holz, Bein-Hölzlein, Hartriegel. troëne, frezillon. T III 3029.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ptaki łacno brać na żobi T III 3029.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka:



ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 04.07.2016
*ZUB rzecz. m
Słowniki:
nie notują
Formy: lm B. uż. nosob. zuby
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka:


ŻOB patrz ZOB