W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 12.01.2017
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1627
Znaczenia: »kawałek żywicznego drewna lub kołek z matriałem palnym - służący po zapaleniu do oświatlania drogi, wnętrza«: Iezdes iasną [zacną?] pochodnią (Eles) bez zadnych płomieni. Przystan do nas abo Cie siecią zagarniemy. KodKon 149.
Pochodnik/ co pochodnie robi. Kn .
Gospodarz [...] wziąwszy świętą Nogę/ ná czystym y białym obrusem nákrytym stole położył/ świece/ pochodni/ pochodnie płomieniowi/ płomień zápalił wszystko oświecáiącemu słońcu. KalCuda 116.
Ty przestay ná pochodniey/ ktorą niewiem iáką Miłość wzbudzasz/ nam sławę puść nászę wszeláką. OvOtwWPrzem 27.
Pięć świec lanych, ábo z łuczywá szczepánych pochodni, noszono przedpánną młodą. OvOtwWPrzem 38.
Zwyczay był u Pogan, przed pánną młodą, pięć pochodni ná weselu nosić. OvOtwWPrzem 389.
Przy wiecnosci tego Iasnego Swiatła iako przy Swietny pochodni ten pobozny pan y w podziemnych lochach Zmroku Znac niebędzie. HerbOr 96-97.
Gdy go Nąm Na tym placu Smiertelności Miedzi Żałobnemi pochodniami Smutnemi Spalerami Żałobnym apparatem płacliwą aszistentią Znasze[m] Cieskiem Zalem Wystawieły. HerbOr 308.
Lampus, Lampada Pochodnia, kaganiecz. SłowPolŁac 79.
W przod weselną, niż Oycu mam pálić pochodnią Ach zdáłábym się trzymáć z záboycą przewodnią; Y wiecznej słuszniebym się nábawiłá zmazy, Zem się prędko zgodziła, zá tákie urázy. CorMorszACyd 195.
TORCHE [...] SMOLANA pochodnia lub sosnowa pochodnia woskiem álbo żywicą lub smołą polewana z wierzchu. DanKolaDyk II, 541.
Co [rozumieć mamy] o ták często y gęsto pałaiących pogrzebowych pochodniach? DanOstSwada VI, 11.
LUCERNA, inaczey MILVUS, Swietłuszka Rybá, ktora ięzyk ognisty iák pochodnię pokazuie w nocy, pływáiąc po Morzu. ChmielAteny1755 I 527.
Pochodnia, eine Fackel. BierSłowa 140.
Rownie iáko Phebe/ gdy na Niebie Rossę złotą roszczesze: tedy tysiąc od niey/ Rożnych po Empirrum zażgnie się pochodniey Niepoprawne zródło .
◼
Przenośnie:
◼
Ach pociechy jedyne! ach serca! i one Toż tak prędko pochodnie małżeńskie zgaszone! TwarSRytTur 133.
◼
FLAMBEAU [...] POCHODNIA niewłaśnie o osobach słynących y iaśnieiących w Kościele y oyczyznie náuką dziełami pismami [...] POCHODNIA też się bierze w zły sposob náprzykład ten Buntownik był pochodnią (lepiey) pożogiem zágwią woyny y rosterkow domowych. DanKolaDyk II, 36.
◼
Ta powinność śmiertelnego stanu nászego, ábyśmy y my tę pochodnią żywota od pierwszych Przodkow nászych przez ręce wziętą, po nas też nástępuiącym podawali. DialJezOkoń VI, 10-11.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Informacje dodatkowe: uzup. Kn.