W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 30.03.2023
ADONIS, *ADON rzecz. m
Słowniki:
SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T, L nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1613
Formy: lp M. Adonis; D. Adonidesa; N. Adonem; ~ lm D. Adonidesów
Etymologia: <gr. Adonis, Adonidis>
Znaczenia:
1.mit. nazwa własna »piękny młodzieniec, ulubieniec Afrodyty«: Adonis Syn Krola Cinira y Mirry Krolowey Cypryiskiey, tego dla gładkości twarzy niewymownie kochała y lubiła Venus, miłosci Bogini. PotPrzyp . ANEMONE iest Kwiát dźiwnie delikátny, zá naymnieyszego wiátru powianiem záraz opadáiący, z tąd pospolićie zwány Flos venti, álbo Flos Adonidis, iákoby według baiecznych Poétow zekrwi Adonidesa od wieprzá zábitego, urodzony. ChmielAteny1745 I 547.
2.przen. »piękny młodzieniec; kochanek«: Węże dusić po iamach po lesiech y z gęby Wydzierac dikiem wieprzom kły y ostre zęby Abys tak wychowanem y tak wycwiczonem Będąc nakoniec został Alciny Adonem. ArKochOrl 70v. Nie cisnąłem się w kathalog pieszczonych Adonidesow. PasPam 147.
SyrZiel 877
3.bot. »roślina z rodziny jaskrowatych, miłek; Adonis«:
Drugi Máczek polny/ ábo Adonis/ ábo Záwilec/ ma liście więtsze y szersze/ bárzo pokráiáne y zdrobione/ rownie iáko ma Lisia Roża czwarta/ twárde. SyrZiel 877.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Informacje dodatkowe: Występuje też wariant imienia własnego ADONID, por.: "[...] dziki wieprz zastąpiwszy na drodze temu Adonidzie, bo był Mysliwy ranił go szkodliwie ze y umarł." (PotPrzyp. 13v)
Autorka: KS