W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 16.11.2021
ADORNOWAĆ czas. dk/ndk
Słowniki:
SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1641-1653
Formy: bezok. adornować; ~ cz. przy. pr./cz. ter. lp 2. os. adornujesz; lm 3. os. adornują; ~ cz. prze. lp m 3. os. adornował; ż 3. os. adornowała; lm nmos 3. os. adornowały; ~ im. uprz. adornowawszy; ~ nieos. cz. prze. adornowano
Etymologia: <łac. adornare>
Znaczenia:
»zdobić, dekorować; przygotować, wyposażyć; uzupełnić«:
Rekcja: kogo, co; (czym)
Miała się była y Biblioteka pieknie sporządzic y adornowac/ Ale Substiti nie chcąc WMci MMP-u bydz gravis ktory masz Swoie wydatki. OpalKListy 164. Mamze się spodziewac subsidium? Koniecznieby trzeba y-owszem adornowac [piechotę] Wegrami y brancami grzecznymi, more PP. z Tenczyna ktorych dom nasz heres. OpalKListy 171. Obradziwszy [obrządziwszy] tedy należycie ciało; sporządziwszy trumnę [...] złożyliśmy [nieboszczyka] za uproszeniem w Kościele OO. Kapucynów - intestina w katedrze [...] Serce zas należycie adornowawszy, i cyną oblawszy; wzięli [dworzanie] z sobą. WierzbKon 161. Wielki Ołtarz pieknemi adornowano obiciami [...]. GazPol 1735/75, 3 nlb.. Czwarty postument podobneż Symbola adornowały [...]. GazPol 1735/85, 2 nlb.. W Kaplicy Zamkowey kilká nowemi Ornatami, y Ołtarz kosztownym adornowała Apparatem [Królowa]. GazPol 1736/79, 1 nlb.. THERAE, Cieplice, Łaźnie rożne w starożytnym były Rzymie, iáko to Antonina Karakalli Cesarza, ktorych Alexander Severus dokończył, adornował. ChmielAteny II 93. Kościoł S. Piotra w Rzymie Wátykański bardzo wielki bogatym adornuią obiciem, lub wspaniałemi Szpalerámi. ChmielAteny II 142. Ukoronowaną w Twoim Herbie Kołumnę, tychże Xiążąt Rzymskich ádornuiesz ieszcze Mitrą. ChmielAteny II ???.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
ADORNOWANY
im. przym. bier.
Formy: lp M. m adornowany; ż adornowana; n adornowane; D. ż adornowanej; B. ż adornowaną; N. m adornowanym; ż adornowaną; n adornowanym; Ms. m adornowanym; ż adornowanej; lm M. nmos adornowane; D. adornowanych; Ms. adornowanych; ~ odmiana niezłożona lp B. ż adornowanę
Znaczenia:
»ozdobiony, udekorowany; wyposażony; uzupełniony«: Katafalk gęsto świecami obstawiony, y lampami, tudzież lustrami wiszącemi adornowany. GazPol 1735/35, 7. Ciało [...] z trumną intus złotogłowem, extus záś axamitem frandzlą złotą y klamrami srebrnemi adornowaną wystawiono [...]. GazPol 1735/66, 7 nlb.. Ołtarze wszystkie czarnemi opponami partim cyframi partim Krzyżami Kawalerskiemi adornowanemi okryte były. GazPol 1735/67, 5 nlb.. Circum circa kátafalku 6. kolumn światłem adornowanych erygowano [...]. GazPol 1735/75, 4 nlb.. [...] Faciata zaś sama Pałácu wybornym malowaniem pieknych Jlluminowánych Jnwencyi adornowana była [...]. GazPol 1736/80, 3 nlb.. [...] Stoły także we trzech pokoiach były ozdobnie zastawione y osobliwszą apparencyą adornowane [...]. GazPol 1736/80, 3 nlb.. Reprezentuie wiedney Osobie Swoiey cały Senat dawny, podczas iakiey publiczney ceremonij na ktorey znayduie się w senatorskim odzieniu bogato od złota y srebra adornowanym. MerkHist 4/258. Tenże Papież SS Agnieszki y Emerencyany Relikwie w Urnie srebrney złożył, kleynotami adornowáney y misterną robotą. ChmielAteny II 157. Gallerię ma na słupach Figurami starego i Nowego Testamentu adornowane i Ołtarzami. ChmielAteny II 177.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: DL