W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 01.03.2019
Znaczenia: »nazwa czynności od →ćwiczyć«: Pośle do dworu nie dla ćwiczenia w cnotę, ále dla sukniey áby ią sobie wysłuźył, á oycá o nákład nie przypráwiał. A ono lepiey było tę część, ktora nań po śmierći iego przypáść miáłá, zastáwić. StarPopr 76.
Kamienica częścią na szkolne auditorya dla ćwiczenia dziatek, częścią na mieszkanie kaznodziejom [...] należeć ma. RadziwKSprawy 500.
BOjaźń PAńska jest początkiem umiejętności: ále głupi mądrością y ćwiczeniem gárdzą. BG Prz 1:7.
Y rzekłbyś: O jákożem miał ćwiczenie w nienawiści: á strofowániem gárdziło serce moje! BG Prz 5:12.
Cwiczenie kogo/ Institutio [...]. Kn 91.
Cwiczenie śię/ Exercitatio. Meditatio [...]. Kn 91.
Exercĭtum. Ćwiczęnie 1. 3. KnŁacPol 281.
Exercĭtātio. ćwiczenie 1. 2. 3. Robotá dla zdrowia. Kompozycya 1. KnŁacPol 281.
Exercĭtio, onis. ćwiczenie się. Robotá. 1. KnŁacPol 281.
Instĭtūtio, Ćwiczęnie. Uczęnie. Náuká 1. KnŁacPol 403.
Meditamentum. Myśl 2. ćwiczęnie 2. KnŁacPol 467.
Meditātio. Myśl 2. Rozmyślánie. ćwiczęnie śię. KnŁacPol 467.
Także pod czás látá, ćwiczenie co Miesiąc, raz będzie skłádał z strzelbą, w bęben kazawszy vderzyć, áby do tarcze strzeláli Cechámi. FredKon 57.
Cwiczenie [...] 1. un éxercice; pratique, usage m. action de pratiquer. 2. instruction, discipline. § cwiczenie rycerskie, cwiczenie z dział, z hakownic; cwiczenie ręki w chędogim pisaniu; cwiczenie żołnierza w monszterunku; cwiczenie chłopca w łacinie; cwiczenie pamięci; pole cwiczenia pociskowego. 2) schowany na dobrym cwiczeniu; trzymać w cwiczeniu chłopca. T III 166-167.
▲
Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲
ćwiczenie nabożne:
cwiczenie nabożne albo duchowne [...] un éxercice de pieté. T III 167.
▲
ćwiczenia pokutne:
[...] żadnego sposobu skutecznieyszego wierni Pańscy ná wypłacenie/ y zasłużonego karániá Boskiego odwrocenie/ nienaydowali/ iáko ten/ gdy z żalem serdecznym przez modlitwy/ posty/ iáłmużny/ umártwienia/ y inne ćwiczeniá pokutne/ dosyć za grzechy czynili. BujnDroga 103.
▲
ćwiczenie duchowne:
Cwiczenie duchowne (vulgò Exerćitia Spiritualia) [...] vide Rozmyślam nabożnié. Kn 91.
cwiczenie nabożne albo duchowne [...] un éxercice de pieté. T III 167.
◆
Związki frazeologiczne:
◆
być w ustawicznym ćwiczeniu:
Nam dostały się do zabawy Narody Te ktore [...] zawsze są w ustawicznym Cwiczeniu in Continuo Belli Opere [w ciągłym trudzie wojennym]. PasPam 278v.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]