W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 24.03.2023
ARMATNY przym.
Słowniki:
T, L (XVII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1634
Formy: lp M. m armatny; ż armatna; D. m armatnego; B. n armatne; N. m armatnem; lm M. nmos armatne; D. armatnych; C. armatnym; B. nmos armatne; Ms. armatnych
Znaczenia:
1. »dotyczący artylerii, związany z artylerią«: Kiedyby tedy część z Armatnych pieniędzy, część też z prowiantowych, na to [restaurację spichlerzy i fortyfikacji] Rzeczpospolita obrocić kazała, tedyby prędko te mieysca opatrzone być mogły. FredKon 97. Armatny, subst. et adj. 2) Canonen-, Stück-. [...] de canon. T III 11.
▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ domek armatny: ▲ proch armatny: ▲ armatny generał: ▲ koń armatny: Puszkarzow, koni armatnych; nie maią Officyerowie w akcydencyey na nie należącey krzywdzić. ArtWoj 57. ▲ kula armatna (sz. zm.): armatna kula. Canonen-Kugel. boulet. T III 11.
2. »wyposażony w broń, rynsztunek, uzbrojony«: Wśiádayże iuż szczęśłiwie Miłośćiwy KROLV, Czeka ćię z woyskiem Hetman Koniecpolski w polu/ Czeka ćię wiele Pułkow z odważną gromádą/ Czeka ármatny żołnierz z Ruskim Woiewodą [...]. StarWyp D3v. Widzę że [katafalk] armatny/ bo Hetmański. WojszOr 120. W rogu zaś tych ścian wojska obojego Jakoby w węgle budynku jakiego, Gdzie sam był, środkiem armatę postawił, I kawalerów tam przy nim zostawił I cudzoziemskie wojsko barzo cudne, Strojne, armatne, porządne i ludne; A tam w ostatku i sam pan zostawał, I tam w potrzebie ordynans rozdawał. BorzNaw 112. Król szwedzki tuż pod Warszawą ze 30 tysięcy wojska armatnego leży. MarkZap 15. Obrazy Tekielego na koniu armatnego Przedawano. PasPam 262. Troiańska w brzegach iuż cię czeka flota Ktorey armatna pilnuie piechota. OvChrośRoz 247.
▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ armatny okręt:
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
ARMATNY
w funkcji rzeczownika
Formy:
Znaczenia:
»żołnierz służący w artylerii, artylerzysta«: Deklaracye [...] y pobory [...] Woi. Sendomierskie [...] Na zapłatę długu woysku winnego [...] y na dług winny furmański, iako też puszkarzom y armatnym. VolLeg V 41. Armatny, subst. et adj. 1) Zeugvärter. [...] garde-magazin. T III 11.
▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ starszy armatny: COMMISAIRE de l`artillerie [...] KOMISSAR [!] albo starszy armatny albo nad armatą nad zbroiownią. DanKolaDyk I, 327. ▲ armatny koronny: Pan Marszałek [...] czytał suplikę armatnych koronnych. ChrapDiar II 392.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

Patrz ARMATNI.
Autor: PK