Słownik XVII wieku

Słowniki:
SXVI, T, L (bez cyt.), SWil, SW, SJP notują
SStp, Kn nie notują

Formy: lp M. deklaracja; D. deklaracjej; C. deklaracjej; B. deklaracją; Ms. deklaracjej; ~ lm M. deklaracje

Etymologia: <łac. declaratio>

Znaczenia:

1. »oficjalne oznajmienie o czym, ogłoszenie swoich zamiarów, wypowiedzenie się w jakiej sprawie, opowiedzenie się za czym; rozporządzenie władzy, dekret«: Słyszeli deklaracyią plenis buccis [pełną gębą, wyraźnie (powiedzianą)]że tego nieodstąpiemy. PasPam 116. Nasz Krzywiecki lubo był dobry zołnierz [...] Ale niemowca a osobliwie infacie Publica [na publicznym zebraniu] Mnie tedy Ordynował do deklaracyiey. PasPam 116-116v. Naypierwsza tedy deklaracyia była tey Chorągwie gdzie Porucznikował Substytut deklarował tedy kraszowski Towarzysz. PasPam 116v. Iak się ow Murmur uspokoił nastąpiły potym inszych chorągwi deklaracyie ktore punkt w punkt deklarowały. PasPam 118v. WSmość chciey do swoiey odeść Stancyiey dalszey Iok MSCi deklaracyiey oczekiwaiąc. PasPam 142v. Wszystkiego tego Cokolwiek iest wteraznieyszym Traktacie przez Deklaracyią Io kMSCi Pana naszego Miłosciwego a Umowę Panow Deputatow Woiewodztw, Obywatelow y Woyskowych zawarto [...] dotrzymamy. PasPam 213. Deklaracyja T III 215.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ dać deklaracyją, przynosić deklaracją »zawiadamiać o czym, oznajmiać«: Tę tedy nomine Całej Kompaniiey naszey przynosząc deklaracyią. To denuntio [oznajmiam]ze komu sie pia Vota nostra [dobre chęci nasze]nie zdaią pewnie y nąm iego. PasPam 118. Conslusum [uchwalono] [...]zeby głosow czasu niezabierac I prędszą w kozdey Materyiey Nomine Powiatu Swego dac Deklaracyią. PasPam 214v.

2. »przychylna odpowiedź na oświadczyny konkurenta, przyrzeczenie, obietnica«: Przypuszczam się na respekt [...] Czekaiąc łaskawey od W MM Paniey deklaracyiey. PasPam 223v. Podziękowawszy zadeklaracyią skutku prędkiego mowię Moia Moscia Pani ia mąm rodzicow. PasPam 224v. W Tydzięn po węselu Iedzie Pąn komorowski Podstarosci Nowomieyski po Deklaracyią Ostatnią do Moiey Paniey a prawie yuz na węsele. PasPam 225v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ dać deklaracyją: