Słownik XVII wieku

Znaczenia:

hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiTą się i dziś Morawcy dzielą z Ślężakami, Aby wszyscy wiar byli złych ucześnikami. ZrzenAnKontr 372. A my cżystą záiste y niepokaláną wiárę od tych SS. Przodkow nászych przyięli/ álesmy ią sámi/ iuż zádni nászych oniecżyśćili/ y pokaláną vczynić dopuśćili:... SmotApol 12. Ale y Stworzyćielowi słow swoich/ y pośłubionemu przyiaćielowi wiáry y miłośći długo fortunnie dotrzymasz. SpiżAkt B4. Niezáyczymy mu niebá/ owszem zá nim od niego sie zkapiaymy/ cżyniąc to/ cżego on młodośćią sowią poświádcżał: byłá w nim záwsze skromność/ trzeźwość/ posłuszeństwo wiárą y gorliwość ku nábywániu cnoty byłá y ochotá ku sławy nábywániu byłá y skłonnośći do wiadomośći rzecży rożnych należąca: SpiżAkt F. Nie godzi się mowić w prawowierney wierze wychowanemu, iż dusze po wyiściu z ciała ukazać się żyiącemu nie mogą. Monitor 113. Wiárá nie może stać z powątpiwániem dobrowolnym o iey ártykułách: á ktorzy się nie chcą dáć náuczyć, wątpliwemi w wierze bywáią. Wtorzy záś, im bárziey o wierze myślą, tym bárziey w błędy záchodzą. TylkStrom 32.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ dotrzymować wiary: Wzgardziłeś dobrowolnie. Oyczyzną ktora cię wychowała. I dotrzymowała zawsze miłosci y wiary. PasPam 247v. ▲ wiara muzułmańska »islam«: Gdy tedy Cesarz ná to mieysce [do grobowca Job] przyiedzie/ czynią pospolitą Modlitwę/ proszac Páná Bogá/ áby go chciał napełnić madrością/ do ták wielkiego Vrzędu y godności potrzebną. Potym Mufty obłápiwszy go Błogosłáwi/ á Cesarz obiecuie y przysięga bronić wiáry Musułmańskiey/ y vstaw od Máhometá Proroká nádanych. RicWielJMon 7. ▲ artykuł wiary: Artykuł wiary iest/ że łaska pańska sama/ nie iakaszkolwiek y nie ta ktora wszytkim do dostąpienia zbawienia dana bywa/ zakonnikami ludzie czyni. SzemGrat 9. Trzeciego dnia [Jagiełło] wyuczony Artykułów Wiary s. chrzest s. przyjął. ŁubHist 47. Wyznawam wszystkie Artykuły wiary ś. Krześcijańskiey. GdacPan 107. ▲ ariańska wiara: Dom Kiszkow pierwszy, Aryańską wiarę do Litwy wprowadził. NiesKor II 524. ▲ wiara luterańska: Przestrzesz WPISC Pana Woiewodę odemnie ze by zakazał Panom Polakom w kosciele bywac bo się ich pewnie siła ponawraca na Wiarę Luteranską. PasPam 56v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ do wiary niepodobny (sz. zm.): Największa jest przyczyna, że mię tak ciężka opanowała melankolia i tęskność z ciężkością serca, że rzecz do wiary niepodobna, co to ja cierpię. SobJListy 365. niepodobny do wiary, ku wierzeniu. ungläublich. incroïable. T III 1005. ▲ ku wierze podobna: Przetoż rozumieią/ żeby [Kniaź Moskiewski] miał mieć nieiákie skárby po fortecách Moskiewskiey y Járosłáwskiey/ y na białym iezierze: y iest to coś ku wierze podobna [...]. BotŁęczRel III 59. Nie zostáłoby czásu przypomináć zabobony ich w czárách y w wieżdżbiárstwách y caerimoniae przy vmárłych ábowiem gdyż władza Brámmánnow iest bárzo stára y nawyższa v tych tám ludzi; tedy iest to ku wierze podobna iż námnożyli tych báłámuctw y plotek swych nád miárę. BotŁęczRel IV 138. ▲ do wiary podobny (sz. zm.): Pomięszał nam fantazyą powieścią swą, mało jednak podobną do wiary. NiemPam 268. [...] Przybywa Młodź kwitnąca/ á wozy/ y konie Po stayniach się ruguią. Gdy w tym z Vkráiny Ledwie prziydą do wiary podobne nowiny. TwarSLeg 27. ▲ ku wierze podobny: Tak wielkiem apparatem i ledwie ku wierze Podobną gorliwością gdy się Osman bierze Poczesny przednim Moffty nad wsze starszy Hodzdzie Stanął pod Srebrnem włosem na głowie y brodzie A ufaiąc powadze swego Pastorału Tak się do Woyny owey przymowi zapału [...]. PotWoj 25. ▲ do wiary podobna: A na ostatek to podobnieysza do wiary, że za pomocą Boga Krolewskie dostoieństwo y sprawiedliwa tryumfowałaby sprawa. KonSRoz 61. ▲ do wiary niepodobno: Tu muzyká stroyna iecháłá rozmáita Cesárska/ Szurmácże/ Piszcżkowie/ Trębácże/ Bębenistowie/ y insza muzyká iego prywatna/ był krzyk rozmáity/ ále że w zámieszániu/ tedy dźiwne sie Echo zdáło/ ále ktoby to mogł opisáć/ trudno: głowyby y rozumu nie stáło/ y do wiáry kto nie widźiał/ niepodobno sie temu zda y widźi: lecż niech wierzy kto chce/ wszák nie iest to Articulus Fidei: było w pułku w tym ośm tyśięcy dźiałek szesnaśćie miernych. StarWyp C3v.