W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 27.12.2007
ARYNGA rzecz. ż
Warianty fonetyczne: ARYNGA, *ARENGA
Słowniki:
L (XVIII), SWil, SW notują
SStp, SXVI, Kn, T, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1603-1621
Formy: lp M. arynga; D. arengi; B. aryngę // arengę; N. aryngą
Etymologia: <śr. łac. arenga>
Znaczenia:
»część dokumentu określająca ogólne motywy moralne jego wystawienia; formuła, schemat, wzór pisma, mowy«: Oddano mi pisanie Waszmości [...] na które [...] odpisując, przychodzi mi danej aręgi pisania listów moich do Waszmości zażyć. ChodKor 135. Arynga listu [Moskali] - żeśmy odrzucili cale ich przyjaźń i nie chcieliśmy dobrego dzieła kończyć. ChrapDiar II 223. Imp podstoli koronny exposuit, iż czy z paszkwilem, czyli z jakową aryngą stanął tu in hoc sacrario libertatis jmp chorąży żmudzki. DiarSejm 210. Czytał pan marszałek arengę konstytucyi. Był tam punkt, aby wojsku przypowiedzieć służbę wojenną. DiarSejm 284. Conclusum zatym ułożyć Aryngę Conventionis. MerkHist 761. Najprzód przyjechał [prymas] do województwa poznańskiego i kaliskiego za aryngą następującą: “Witam waszeciów mościwych panów i braci na tym elektoralnym polu. Oraz pytam, jaka jest wola i zgoda prześwietnych województw wielkopolskich, kogo mam nominować za króla i pana?” KitPam 145.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: KS