W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 22.02.2019
CHYŁKIEM przysł.
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVI, XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują
Formy: chyłkiem
Znaczenia:
1. »w pozycji pochylonej«: Chyłkiem biéżę/ Inclinato corpore curro [...]. Kn 75. Częstokroć potym głupią czerń i biednych brańców Tatarowie do miejskich naganiali szańców, Sami nawiasem strzały wypuszczając z łuku, Im się czołgać kazali chyłkiem na bałuku. ZimBSiel 168. Ci tez co byli w sieniach oberwawszy co kto mogł dostac chyłkiem pozapłociu po Uciekali. PasPam 156. Chrościel umyka chyłkiem zdięty strachem, Boiąc się zdrady pod słomianym dáchem [na ściernisku]. DrużZbiór 314. Chyłkiem, adv. gebuckt, geduckt. en se courbant; en se baissant; courbé; en se trainant. § chyłkiem bieży; przez tę fortę chyłkiem iść trzeba. T III 131.
2. »kryjąc się, potajemnie«: [Judasz] wrospac wpadszy zaras sie obiessił [Z] ktorego wnet dyaboł chyłkiem dusze wyrwał [...]. KodKon 25. Pachołek; Kozak; Ciura, więcey patrzy zeby Co porwał: potym chyłkiem, uciekł ze zdobyczą Tacyc łup, a męznieyszy, smierc y rany liczą [...]. PotWoj 125. Takci Cesarz, skoro swych dwie częsci uroni Powroci do Stambołu; kędy nocnem chyłkiem Wzgardzonem, dla sromoty wlazł w szaray Zatyłkiem [...]. PotWoj 202.
Znaczenia niepewne:
: Radzę, baranie, nie dysputuj z wilkiem, Gdy ogon urwie, to ty skoczysz z chyłkiem. BratŚwiatBar II 194.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: RB