Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»oczyszczać z brudu przez polanie wodą lub innym płynem albo roztworem wody ze środkami myjącymi, np. z mydłem lub ługiem, najczęściej o naczyniach kuchennych«:

Rekcja: komu; co

Iáko Chrystus moy ćiáło swoie ma przybite do krzyżá trzemá gwoźdźiámi/ iako z iego ran strumienie krwáwe ćieką; ták ia ćiáło moie przybiię do krzyżá postámi/ dyscyplinámi/ włośiennicámi/ y innemi ostrośćiámi: krew samę/ iesli tego będźie potrzebá/ wytoczę/ ábym wszytkie grzechy iego y żądze umartwił: y táką rzeczą odmienię ná nim fárbę onę czerwoną/ ktorym iest fárbowáne/ áby nápotym nie czerwieniáło się krwią grzechow/ ále krwią báránká/ w ktorey święći pomyli y ubielili száty swoie/ to iest ćiáłá y dusze. BirkNiedz 191. A cóżem ja za kucharka? — Smolić się w kuchni od garka, Wody przynieść, statki pomyć, Uprzątnąć i stoły omyć? JarzGośc 17. LAVER [...] *De la vaisselle. Vascula eluere. Eluere patinas. Plaut. *Pomyć pomywać náczynie. DanKolaDyk II, 191. Koło miodu pitego potrzeba wiedzieć iak chodzić: kotła, kadek, obrusow, sit, sypniow, konwi iuż trzeba osobnych aby nic w nich nie było kwasnego: to wszystko dobrze pomyć należy, drwami palić dobremi. ChmielAteny III 425. Pomywam, v. m. F. pomyię. scheuren ein Gefäß. écurer, laver la vaisselle. § pomyy statki i cynę. T III 1514. PARASTKA. A! ia poprowadzę owiecki do rzecki, a pomywsy ie będę strzygła, bez tego (do Stacha.)w waseci sukmana nadtarła się, trzeba sukna zrobić. STACH. Jesce moia iak moia, ale pomyślcie o swoich, dla was więksa potrzeba. O! iakie scęście, kiedy komu Bog dziecie dobre da. OgińMKKon 8. [Piasek] Ma bydź czysto wymyty, bo piasek powszechnie ma sobie glinkę, przeto go dopoty pomyć trzeba, czystą wodą, aż tak bedzie czysty, że gdy go wsypiesz garść i wody czystey naleiesz oney niezbrudzi, tylko zaraz ná dno upadnie á woda czysta. TorzRoz 220. Do doienia krow Dworniczka folwarczna z dziewkami iść sama zawsze powinna, a przed doieniem ma wszystkim krowom cycki pomyć, y starać się, ażeby przy doieniu nic w nich mleka nie zostawiała, bo to przysusza w czasie mleko w wymionach, y sprawuie, że coraz krowy mniey daią mleka. JabłAnnaUst 90. Bo skoro ją chleb krakowski a prędko rozporze, Az ci ona już nad panią ustawnie krokorze: Moja miła gosposieńku, wielka na mię praca, Kufle pomyć, jako widzę leda jaka płaca. PieśńNowBad 106. Ażci ona już nad panią ustawnie krokorze: „Moja miła gosposieńku, wielka na mię praca Kufle pomyć, jako widzę, leda jaka płaca. PopSowBar II 642.

POMYTY
im. przym. bier.

Formy: lp M. m pomyty; n pomyte; lm M. nmos pomyte

Znaczenia:

»umyty, oczyszczony z brudu, najczęściej o naczyniach i sprzętach kuchennych«: Tobie czeladź nakarmić, tobie pochędożyć Wszystko w domu i wszystko na mieścu położyć. Ława zawsze chędoga, pomyte naczynie. SzymSiel 115. LAVE', m. LAVE'E, f. part. adj. Lotus. Lautus. Ablutus. Elutus. Lavatus, a, um. Cic. Umyty, umyta, zmyty, pomyty, wyprany. DanKolaDyk II, 191. Zalecić też serio arędarzowi, áby Izba zawsze czysta była dla gościa, stoły, ławy pomyte, sień albo staynia nie zagnoiona, wozami arędarskiemi y krowami (ktore gościa siano często ziadaią kupione) nie zaprzątniona. ChmielAteny III 365. Ochędostwo ma być zachowane naywiększe, czego Administratorowa ma doyrzeć, ażeby naczynia folwarczne, stoły, stołki, ławy, okna, ściany, piece, co tydzień były pomyte, y ustawione tym porządkiem, y na tym miejscu, iak przy podaniu zastała. [...] Talerze zaś łyszki, miski, naczynia kuchenne, y do nabiału służące, rano y w wieczor pomyte być powinny, y porzędnie na swych miejscach ustawione. JabłAnnaUst 85.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz *niepomyty.