W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2012
CIERPIEĆ czas. ndk
Słowniki:
SStp (cirpieć), SWil, SJP notują
SXVI (?), Kn (?), T (?), L (?), SW (?) nie notują
Formy: bezok. cierpieć; ~ cz. ter. lp 3. os. cierpi; lm 1. os. cierpiemy; 3. os. cierpią; ~ cz. prze. lp m 1. os. cierpiałem; lm mos 3. os. cierpieli; ~ im. wsp. cierpiąc
Znaczenia:
1. »odczuwać ból«: Znaszych tez kto legł kto co otrzymał to musiał cierpiec. PasPam 94. Postaremu kto cierpi ten cierpi. PasPam 142v. Tam [...] wielkią [wielką] niewolą cierpią zony y ustawiczne Więzienie. PasPam 163v. Panie Boze Sprawiedliwy [...] Iezelis kiedy kolwiek roznemi plagami karał złych y Niesprawiedliwych krolow wydziercow, Szarpaczow, krwie Ludzkiey niewinney rozlewcow. Dziś pokasz Sprawiedliwość twoię nad krolem, Ianęm Kazimirzem [...] za te wszystkie krzywdy ktore my ubodzy Ludzie Cierpiemy y Całe krolestwo. PasPam 198v-199. Lacedemonczyk [...] cierpiąc iuz Smiertelne rany Prosi Nieprzyiaciela by go wywrocono A ieszcze zraz Horęzem w piersi uderzono. PasPam 270v.
2. »znosić cierpliwie«: Nąm dotąd niemiały [sc. narody] czym oka zarzucić, że bysmy ktorego zkrolow Swoich mieli albo zabic zlbo wygnac z Panstwa alesmy kozdego Cierpieli Iakiego nąm Pan Bog dał tak długo az go znowu Sąm wziął. Choc tez miewalismy niektorych do Nieukontentowania. PasPam 227. Ia widze że mi przez tego piiaka cały dzięn kurzycie pod nos a ia Cierpiałęm. PasPam 229.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ból cierpieć (sz. zm.): [...] Męczennicy gdy cierpieli/ ciáłá ich bole cierpiáły/ dusze ochłody swoie na ten czás miáły; ále Bogárodzice Pássya wszytká/ nie ciało ále duszę przechodziłá. BirkOboz 27. Rok ten zacząłem od przypadku, albowiem przypadkiem nieszczęśliwym stojąc na miejscu w prędkiém obróceniu się nogęm sobie w samém kolanie wywinął, ciężki ból cierpiąc i długo nie mogąc chodzić, a po doktorach i cyrulikach musiałem mistrzom wileńskim dać się na leki. ZawiszaPam 27. ▲ ból cierpieć: Szukał wszędzie swey miłey srodze teskniąc po niey Ale nie mogł nic dotąd dowiedziec się o niey I ta była przyczyna ze bol tak nieznośny Cierpiał wsercu [...]. ArKochOrl 7. ▲ cierpieć boleści (sz. zm.): Tákiż żywot y tákie dokonánie Aristokrátesá Misseńskiego podkáło/ ktory w gorączce hániebne boleści cierpiąc/ á nogi w zimney wodzie trzymáiąc/ sam na się wywoływał/ że to zá niecnoty swe cierpiał. StarPopr 18. Pani Matka Moia Agnyszka Wilczkowa Kudlicowna, zachorowawszy na Puchline y Lieżąc niemal bez puł roku na Łuszku tak była opuchła ze y ręce nogi y całe ciało było strasnie opuchło, a potym cierpiąc tak wielkie bolesci, W ten dzien rano [...] Panu Bogu Wszechmogącemu Dusze [...] oddała. WilczPam 40. ▲ cierpieć bolenie: Odpowieda Medyk Sławny [...] iż nie máło głow męzkich widział bez żadnego szwu, á tácy wielkie głowy bolenie zwykli cierpieć. TylkRoz 254. ▲ cierpieć boleści: Vważże teraz iákie było męstwo tey Pánny/ ktora máiąc/ cierpiąc tákie boleści/ nie mdláłá/ áni vpadáłá/ ale stánęłá; bo tak Ewángelistá mowi: Stałá tedy Mátká, etc. BirkOboz 30.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: Lżey ból cierpiemy spolny z drugiemi. KnAd 457.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
CIERPIĄCY
im. przym. czyn.
Formy:
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
CIERPIĄCY
w funkcji rzeczownika
Formy:
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: Nié wiélkie bolu vlżenie/ toż cierpiących zgromádzenie. KnAd 704.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas