ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 15.02.2015
ZNAĆ czas. ndk
Słowniki:
Knpod: znam, Tpod: znam, SWil notują
SStp (?), SXVI (?), L (?), SW (?), SJP (?) nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1604
Formy: bezok. znać; ~ cz. ter. lp 1. os. znam; 2. os. znasz; 3. os. zna; lm 1. os. znamy; 2. os. znacie; 3. os. znają
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiGłupi o roskosz ziemie zgubnie pyta/ Skrzydeł sie wietrznych chwyta/ Rościąga żagle ná strácenie leci/ Portu nie zna w swey checi. Puszcza lec żądzey w Bogáctwá y w włości/ Zarzy głodne chciwości [...] Gorne budynki/ szałe [sale]/ wirydarze/ Ma z świátem na rospárze/ Ma w wieczernikách zamysł w zbytku tani/ Pan rowien wodney Báni. JurkPieś D4v. Aleć i z daleka znamy cię, Królu zacny, gdyż twoja opieka i twój sławny regiment z wieku włada nami; nie przemy się twoimi być niewolnikami. RożAPam 78. Rozkosz, wesoła pani w złotorytej szacie idzie jako paw strojna. Jeśli jej nie znacie, pyszna jest, bo się trudno docisnąć chudemu pachołku, tam gdzie ona przebywa, lecz temu komu fortuna każe, łacny przystęp do niej – ale niech wam do końca pieje Muza o niej. MorszHRozkosz A1v. OLSZOWSKI mianował się Stanisław, chłopowsko skądsi zapadło na Podolu, żeby tam, gdzie rodu jego nie znają, mógł ujść za ślachcica. TrepNekLibDworz 258. RODERYK Nie wiem, czy się mylę, znaszże ty Dyjega? GOMES Znam. CorMorszACyd 25. WMM Pan Wielki y Zacny Senator A moy wielki dobrodziey ktorego ia znam łaskę y Affekt dobry. PasPam 144v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: dać znać:
Związki frazeologiczne: danie znać »otrzymanie, uzyskanie wiadomości«: Posłał Woiewoda Ruski podiazdy potęzne nate mieysca gdzie Słyszeli o kozakach chcąc sie zniemi powitac zadaniem znac od podiazduw. PasPam 109.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
ZNAĆ
czas. niewł. ndk
Formy: cz. ter. znać
Znaczenia:
»można poznać«: Znáć co ná kiem/ v. Pokázuie po sobié. Kn 1439. Znáć po głosié etc. Vox hominem sonat [...] Znáć po twarzy. Vultu ferebat quos spiritus gessisset [...] Znáć po chodzié [...] Incessus demonstrat quis sis [...] Znáć po obrazách/ ábo z-obrázów rytych [...]. Kn 1439. znać; znać iest. es ist zu sehen, man kan erkennen, sehen. on reconnoit à qu.ch; on voit par; il paroit, il y a à voir. § znać po (z) twarzy, po chodzie (z chodu) że pyszny; znać po obrazach; znać wilka po głosie, po sierci; znać mądrość iego [...]. T III 3022. nie znać go przy nim. er kommt ihm gar nicht [?]. ils sont éloignez comme le ciel l'est de la terre; ils ne se ressemblent point l'un l'autre. T III 3022.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: Znać w młodości co będzie w starości. T III 3022.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas