W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 11.12.2023
MUSZKATELA rzecz. ż
Warianty fonetyczne: MUSZKATELA || *MUSZKATELLA, MOSZKATELLA
Słowniki:
SStp (muszkatela), SXVI (muszkatella, muszkatełła, muszkateła, muszkatela, moszkatella), Kn (muszkatela), T (muszkatela), L (muszkatela; pod: muszkat; XVII-XVIII), SW (muszkatela, muszkatella, moszkatelia), SJP (muszkatela) notują
SWil nie notują
Formy: lp M. muszkatela; D. muszkateli; B. muszkatelę // muszkatellę; N. muszkatelą; Ms. muszkateli; muszkatele; ~ lm M. muszkatele // muszkatelle; B. muszkatele
Znaczenia:
1. »gatunek słodkiego, aromatycznego wina, muszkat«: Támtędy też idźie Moszkátellá/ y Máłmázya z Kándiey do Polski/ y do Niemiec: skąd Woiewodá ma wielką Intratę. BotŁęczRel I 132. A cośćie pili? Białe/ cżarne/ gdańskie piwo. Fráncuskie/ Moráwskie/ Ryńskie/ Węgierskie/ Hiszpáńskie wino. Muszkátelę y Máłmázyą. VolcDial 49v. Obiedaliśmy w Montesiascone przy sławnéj muszkatele, aleśmy lepszą pili w Capraroli. PacOb 139. A iáko w vbiorách y stroiách niepotrzebnych/ ták w pułmiskách/ w liczbie potraw/ w trunkách drogich/ iáko są/ winá máłmázye/ álákánty/ muszkátelle/ etc. y wszelki zbytek w káżdym stanie/ miánowićie w mieyskim/ ostro pohámowáć lege sumtuaria. StarPopr 124. Muszkátelá wino/ vinum apianum, ex vuis apianis. [...] Kn 438. Dwie gunduły były usłane kobiercami na których misy srebrne wielkie uszykowane stały z rybami varii generis morskiemi, z cukrami barzo delikatnemi różnemi, z fruktami, wina różnego w bukałach, muszkateli zaś baryłę, a drugą lachrimy, świec jarzęcych stołowych i lanych, szkła rożnego barzo wybornego, koszów kilkanaście różnych galanterii, całą służbę stołową szklaną i naliwka, noże, łyżki etc.; tak, iż te szkło szacowano więcej niż na sto czerwonych złotych. BillTDiar 152. Wino muszkátela widźięczne słodyczą y zapachem Muzy. GośPos 357. Muszkatela Du vin muscat DykcFranc 44.
2. »gałka muszkatołowa«: Muszkátelé iágody/ Apianae vuae [...] Sticae vuae [...]. Kn 437-438. To masz, czegoć potrzeba, pódź jedno sam do nas, Wszytko tu, czego byś chciał, dla smaku otrzymasz. To masz szafran, goździki, kmin i muszkatele, To masz dobry cynamon i przyjemne ziele. GenNisBad 252.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: WG