W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 22.06.2020
ALOE rzecz. m albo ż albo n
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII) notują
SStp, SWil, SW, SJP nie notują
Formy: (nieodmienny) lp M. aloe; D. aloe; B. uż. nżyw. aloe; N. aloe
Etymologia: <łac. aloe, aloes, z gr.>
Znaczenia:
1.bot. »roślina z rodziny liliowatych afrykańskiego pochodzenia, aloes; Aloë; sok z liści tej rośliny stosowany w medycynie«: Z miodem/ á z Aloe pity [polej]/ z piersi y z płuc/ hrubą/ gęstą/ kliiowátą flágmę snadnie wywodzi. SyrZiel 477. Aloe/ sok gęsty iák żywicá. [...] Aloës herbae succus [...]. Kn 6. Aloe/ ábo Aloná ziele. Aloë [...]. Kn 6. Iesli odchodzi [woda] ále nie wszytká/ y pierwszego y drugiego dniá tym się trwożyć nie trzebá/ ále iey pomágáć Krysterámi/ Pigułeczkámi z Aloe. PetrJWod 37. Aloe z sokiem rzodkwiánym zmieszáne wpuszczay w ucho. CompMed 52. Aloe, un aloës. KulUszDyk 1. ALOE, Aloes ziele, inaczey się zowie: Semper vivum Marinum; sok z niego iest bardzo gorzki, ale zdrowy. ChmielAteny III 335. Aloa, Aloe, Alona. Aloe, Gewächs und Safft. Aloé, m. la plante & le suc. T III 5.
2.bot. »drzewo azjatyckiego (indyjskiego) pochodzenia, mające aromatyczne, cenne drewno; Aquilaria agallocha«: Aloé drzewko/ Rayskie drzéwo. Tarum [...] Lignum odoratum, et Agallochum sylvestre [...]. Kn 6.
3. »aromatyczna substancja, może kadzidło z drewna drzewa Aquilaria agallocha«: Myrrą/ Aloe/ y Kássią wszystkie száty twoje pachną, gdy wychodzisz zpáłacow z kości słoniowych urobionych, nád te ktorzy cię uweseláją. BG Ps 45, 9.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz aloes, alona, aloa.
Autorka: BR-K