ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 03.10.2023
WÓDKA rzecz. ż
Słowniki:
SStp, L, SWil, SJP notują
SXVI (?), Kn (?), T (?), SW (?) nie notują
Formy: lp M. wódka; D. wódki; C. wódce; B. wódkę; N. wódką; Ms. wódce; W. wódko; ~ lm M. wódki; D. wódek; B. wódki; N. wódkami
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiAniołowieKąpiołeczkę letniuchną, jako trzeba wcześniuchną, z wód z marmuru ciekących, z ziół wybornie pachniących, dla Syna, Panno, Twego, Króla, Pana naszego, zgotowaliśmy sami z rozlicznemi wódkami. GrochWiersze 54. Weź prochu obudwu korali/ Ieleniego rogu przypráwnego/ pereł/ nátárćia słoniowey kośći/ káżdego po scrup: iednym/ z cukrem rospuszczonym w wodce Rożáney vczynić kołaczki/ ktorych bráć puł łotá dwie godźiny przed iadłem mężczyznom/ y białey płći/ niebrzemiennym dźiwnie też pomaga przez dni wiele záżywány dragmę y pułtory konfekt de scoria ferri. CiachPrzyp B2. Żeś tedy wina, piwa, mleka, miody, Wódki i wody, sold pił i smrody, Pytam cię, bracie, jak biegłego w trunku, W jakim też dekokt u ciebie szacunku... MorszAUtwKuk 56. Królowa jm. brała lekarstwo dziś, które ją tak zdebilitowało, że jedząc obiad z królem jm. u stołu zemdlała, aż od niego odejść musiała i wódkami różnymi nacierać się kazała; ledwie w godzinę do siebie przyszła, potem jadła i zdrowa była. SarPam 135. Piwo i wódkę pańską szynkuje, trzyma także z dawnych do tego prawa łąkę na Błotach, z której na ś. Marcin płaci fl 12. InwChełm 20. Pszczołów kilka pniów, piwa beczek 9, z dziesiąty toczyli, także wódki garcy 12. InwKal II 80.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: wódka cynamonowa: NAprzod w samym Pároxyzmie krew puścić, z ręki, naylepiey z Sálwátelli, z lewey strony, przytym dáwáć záraz choremu lubo Theryáki, lubo Mitridatu, álbo Diascordium, nad to Lapis Bezoar: prawdziwy iest naylepszy, dáć go gran trzy, w wodce Cynámonowey z proszkiem Perłowym. CompMed 174. ▲ wódka lawendowa: Weź butel z noskiem cieniuchnym y trochę zakrzywionym, nalawszy ią wodą kwiatów pomarańczowych pomarańczowych [pomarańczowy:adj:pl:gen:m:pos] , albo wódką lawendową, postaw nad ogniem lampy iakiey, skoro likwor wreć pocznie, zaraz uyrzysz wychodzące obficie wapory, które cały pokoy napełnią bez znacznego umnieyszenia Iikworu. BohJProg I 104. ▲ wódka apoplektyczna: ▲ wódka babczana: ▲ wódka bernadynkowa: ▲ wódka bzowa:
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: wódka alkiermesowa: Ma [Wenus] [...] Roskoszne wodki Alkiermesowe, Ma Háłunowe y Gryszpanowe [leki na dworską chorobę]. CompMed 413. ▲ wódka angielska: ▲ wódka anyżkowa: ▲ wódka chłodząca: Tego oleyku w chorobách gorących może bespiecznie/ z wodką Tłustoszową/ ábo z iáką iną chłodzącą vżywáć. SyrZiel 133. Wodká Cynamonowa chłodząca serdeczna [...] Wodká Cynamonowa serdeczna z Winem zágrzewáiąca. VadeMed 259. ▲ wódka centaureowa: Wodká Centáureowa z ziela z wodą wypaloná, piiąc ią iest dosyć skuteczna. PromMed 7. ▲ wodka celidoniowa (sz. zm.): W oczy puszczać ná Cynki [roztwór wódki różanej]. Może toż vczynić z świeczkową álbo z Celidoniową wodką. To Páwłoki/ Cynki/ zasłony z oczu sciera/ oczy wychędaża/ y wzrok posila. SyrZiel 224. Wziąć wodki Rożáney. Wodki Ruciáney. Wodki Kopru Włoskiego. Wodki Celidoniowey. Wodki Swieczkowey. Wodki z Ostrożek. Káżdey po puł kwarty. SyrZiel 390. Páwłokom y wrzedzieniczkom ná oczách/ wodká Kopru Włoskiego/ Celidoniowa/ Swieczkowa po łyszce káżdey wziąć. SyrZiel 393. Weźmi wodki Celidoniowey Winá przedniego po kwáterce. VadeMed 75. ▲ wódka białoróżana: Weźmi, Wodki białorozaney. Wody Iaskolczego ziela,, każdey 2. Łoty. BeimJelMed 231. ▲ wódka bylicowa: ▲ wódka kamforowa (sz. zm.): Powierzchownie wodka kanforowa letnio w chustce na żołądek przykładana: folgę wielką czyni BeimJelMed 90.
Związki frazeologiczne: wódka pachniąca: Do tey polewki przyley [...] wodki Rożánney przedniey pachniącey Cynámonowey, oboygá po pułtory kwáterki, konfektu Rożowego, łotow sześć. VadeMed 311-312.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: PK