Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »zmienianie położenia czegoś; układanie w inny sposób; przemieszczanie«: ANAGRAMMATA, toiest z pomieszania y przekładania liter w iákim słowie, nowe uformowane słowo. ChmielAteny1755 I 70. Przekładanie, przełożenie. 1) die Verfetzung, Umlegung, Verlegung. [...] 1) transport, transposition; l'action de mettre d'un lieu en un autre. [...] § 1) przekładanie słow sens zatrudnia; przekładanie towarow w insze skrzynie. T III 1668. Czyni się to gleychowánie przełożniem/ ále iż to przekłádánie rozmáićie się spráwuie/ przetoż trzebáć dobrze bárdzo pomnieć/ y vczyć się tego/ ktora zostáie ná mieyscu/ á ktora się przekłáda/ iáko tu w tym pierwszym przykłádźie widźisz/ kiedy sámá frákturá w posrzodku będźie/ á ná pierwszey sorćie tylko 1/ to licznik záwsze ná mieyscu zostáie/ á Námięniácz się przekłáda [...]. GorAryt 90.

2. »wkładanie czegoś między warstwy czegoś innego«: Przekładanie, przełożenie. [...] 2) das Durchlegen, das Schichten. [...] 2) stratification; l'action d'entreposer, d'étendre entre ou sous les choses qu'on range lit sur lit. [...] § [...] 2) przekładanie owocu liściem. T III 1668.

3. »przedstawienie, zgłoszenie, przedłożenie (propozycji, planu itp.)«: Przekładanie, przełożenie. [...] 3) Vorlegung, Vorstellung. [...] 3) proposition qu'on fait à qu. [...] § [...] 3) po przełożeniu tych punktów do rady przystąpiono. T III 1668.

4. »zarządzanie, dowodzenie«: Przekładanie, przełożenie. [...] 4) Einsetzung eines Vorgesetzten. [...] 4) l'action de donner à qu. l'intendance ou le commendement de. [...] § [...] 4) przełożenie kogo nad maiętnośćią, nad miastem. T III 1668.

5. »tłumaczenie tekstu z jednego języka na drugi«: PRZYPOWIEŚĆI SALOMONOWE: Przekłádánia IOZEFA DOMANIEWSKIEGO DomPrzyp s. tyt.. Przekładanie, przełożenie. [...] 5) Uebersetzung. [...] 5) traduction, version. T III 1668.

6. »objaśnianie, komentowanie, interpretowanie«: Lubo są rożne opinie Doktorow Tureckich w przekłádaniu ich Zakonu/ ná to się wszyscy zgadzáią/ że ten vchodźi zá człowieká práwowiernego/ co záchowuie pięć Artykułow niżey położonych/ iáko punktá Essentiálne/ y fundámentalne/ ktore powinien kożdy pod sumnieniem pełnić. RicWielJMon 124. Przekładanie, przełożenie. [...] 6) Auslegung. [...] 6) explication, interprétation. [...] § [...] *6) przekładanie (wykład) rzeczy trudney. T III 1668. W Prawdźieć mnie piszącemu/ trudno tákie przekłádánia y ápplikácye wypisáć/ gdyż tego więcey się ze zwyczáiu wszyscy vczą/ á niżeli z pismá; iednák ábyś y w tym vkontentowány został/ podáięć tu Fuzy Mordentow/ ábo Not prędkich texty/ ná lewą y práwą rękę vczynione [...]. GorMuz E2v.

7. »preferencja, dawanie czemuś pierwszeństwa«: Przekładanie, przełożenie. [...] 7) Vorzug, Vorziehung. [...] 7) préference. [...] § [...] przekładanie cnoty nad wszystkie bogactwa. T III 1668-1669.

8.jęz. »przyimek«: Przekładanie, przełożenie. [...] 8) Gram. Präposition. [...] 8) Gramm. préposition. T III 1668.