W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 07.10.2010
Najwcześniejsze poświadczenie: 1638
Znaczenia:1. »niewielkie pomieszczenie, izba w najwyższej części, budynku, na najwyższym piętrze lub na dachu, także kryty balkon, taras w najwyższej części budynku«: Z tej sieni są drzwi na górę [...] jedne idą do altanki nad wystawą, a drugie nad izbę na górę. InwChełm 91.
2. »przybudówka przed wejściem, do budynku, kryta oddzielnym dachem, wsparta na słupach, połączonych balustradą lub poręczą, ganek«: Dwór [...] Przed domem wielkim ganek albo altanka [...] na którą wschód z poręczą. InwUszwVet 230.
Gdzie dworu jest trochę wzrębu, jest altanka; na górze mieszkanie. InwKal I I, 565.
Chodzi Staruszek ieden snać po podworzu, álbo też z-Altánki wygląda, doglądáiąc swego gospodárstwá. MłodzKaz I, 47.
Wchodząc do pokoju dolnego przy pańskim, altanka bez wierzchu przed sionką. InwChełm 126.
3. »niewielka budowla o lekkiej konstrukcji, różnorodnej formie, w ogrodzie lub w innym malowniczym miejscu, przeznaczona do wypoczynku; pergola«: Przy studni stajenka grzeczy Z ogrodem [...] Tam altanka, w niej siedzenia, W gorącość dla ochłodzenia. JarzGośc 113-114.
W tyle dwora ogród bez ogrodnika, pozarastały [...] w którym są 3 altanki. InwKal I I, 640.
Kiedy od zbierania wina do Altanki się wrócili siadł [gospodarz] z żoną y z dziecmi u stołu. HistŚwież 174.
Altanka. Luft-Haus im Garten. cabinet, maisonnete dans un jardin. T III 6.
4. »małe, kryte pomieszczenie, domek, budka do celów myśliwskich«: Zwirzyńczyk najmniejszy [...] w którym altanka tyż jest na słuchanie psów młodych tam się na wilka wprawujących. RadziwHDiar 174.
▲
Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲
altanka borowa:
W Dyampolu altanka borowa ze wszytkiemi zelazami do niey nalezącemi. ArchRadziw 1638 380, 8.
Znaczenia niepewne:
: Cesarz [...] rozkazał co prędzy, Ná czárnym morzu wystawić altankę, Zeby od węża broniła Sołtankę [córkę]. DrużZbiór 440.
1 a. 2: Na altance okna i jednego nie masz. InwKal I 147.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]