Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: CHŁOPCAK, CHŁOPCZAK

Słowniki:
L (XVIII), SW notują
SStp, SXVI, Kn, T, SWil, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1681

Formy: lp M. chłopcak // chłopczak

Znaczenia:

»dziecko płci męskiej, młodzik, wyrostek; młody mężczyzna, młodzieniec«: Pytam na przykład Mazurka takiego, co to jest Trójca Święta. [...] Zafrasowany [...], że nie umie, utyskuję ja, aż ojciec jego powiada mi: Dobrodzieju, będzieć on to umiał, boć to jeszcze młody chłopcak, dopieroć to mu dziewiętnasty rok, [...], to jak lepszego [...] najdziemy pana w Podolu, toć ten chłopcak będzie umiał. BrzeżOwRzecz 89.

◼ Przenośnie: ◼ EST PUER. Co znáczy chłopię ten? znáczy według S. Augustyná lud Izráelski, ktory iáko dziecię, nosił chleb, nie iadł. [...] Pánie ieszcześ tych chlebow nie widział, ryb nie przyniesiono, á ty zásiadáć każesz, á kiedy się też ten chłopczak będzie opierał: nie dam ia mego chlebá, chceli mu się częstowáć, niech z-swego częstuie. A Pan co? zárazem siadać każe. MłodzKaz III, 290-291.