Słownik XVII wieku

Słowniki:
notują

Formy: lp M. badanie; D. badania; N. badaniem; ~ lm B. badania

Znaczenia:

1. »wypytywanie, śledztwo«: Bádánie/ Disquisitio [...] Discussio [...] Inquisitio, inuestigatio [...] Examinatio [...] Scrutatio [...] Requisitio [...] Scitatio. Kn 11. Dowiádowánie się/ vide Bádánie. Kn 143. Nie trzebá [...] nikogo ná torturę (ná męki) bráć dla bádánia y wywiádowánia się prawdy: Wino (pijáństwo) zdradza (objáwia) tájemnice. GdacPan 8.

2. »dociekanie, studiowanie, zgłębianie«: Iáko się wda [człowiek] w głębokie bádánia/ tedy wielkość táiemnic zátłumi miáłki rozum iego/ ták że nic zrozumieć nie mogąc/ nic potym wierzyć nie będzie. StarKaz II, 7. Wydworne badanie miałobyć się nadać ale żeś Totumfacki, tedyć wiedzieć totum iest nie od rzeczy. AndPiekBoh 149. Badanie Erforschung. KellGram 227.

# Użycia metajęzykowe: # Są w nim [zebraniu słów] niektore przystarżałe, ale nie cale z zwyczaiu wyszłe słowa, aczey mogą znowu być zażywane, y do ięzyka przywrocone. Baczność. Badacz. Badanie. Bezbożnik. Bezbramne Miasto. Za bezcenek przedać. Bezcienny widok. Bezdenny. Bezdroże. Bezeceństwo. Bezgłowna Rzeczpospolita. Bezludny Kray. Bezkrolewie. Bezprawie. Bezrżądny. Bezwodny. Bezżenny. RzewWKras 202