Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: MIERNY, MIARNY

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1612

Formy: st. równy lp M. m mierny; ż mierna // miarna; n mierne; D. m miernego; ż miernej; n miernego; C. ż miernej; B. m żyw miernego; ż mierną; n mierne; N. m miernym; ż mierną; n miernym; Ms. m miernym; ż miernej; n miernym; lm M. nmos mierne; D. miernych; C. miernym; B. nmos mierne // miarne; N. miernymi; Ms. miernych; ~ st. wyższy lp M. m mierniejszy; n mierniejsze; D. m mierniejszego; B. n mierniejsze; N. m mierniejszym; lm D. mierniejszych; B. nmos mierniejsze; ~ st. najwyższy lp Ms. n najmierniejszym

Znaczenia:

1. »słabej jakości«: Pijánicy są Bogu/ ludźiom trzeźwim y mierny żywot prowádzącym obrzydliwośćią; y nie umieją mowić jedno żárty nieprzystoyne/ brzydkie/ plugáwe y nieczyste słowá/ tákże im z gęby nic dobrego nie wychodźi. GdacKon 5.

2. »umiarkowanej wielkości, średni (ujęcie ilościowe)«: Niechay wiążą mocnie/ nie bárzo wielkie snopy/ nie bárzo też máłe/ ále śrzednie/ * miárne. VolcDial 139v. Potym die 20. Martij prowádzono dźiał burzących pięćdzieśiąt długich/ miernych tákże polnych pięćdzieśiąt/ á oddáne są pod direkcyą y rząd Daudbáse zá miástem w polu/ żeby szły przy namiotách/ y prochach/ y ołowie. StarWyp A3. [...] Konnych iecháło pięć tyśięcy/ dźiałek prowadzono szesnaśćie miernych: z sturmakámi Piechoty dwie śćie/ co oraz ośm rázy strzeli raz nábiwszy/ sroga to rzecz y straszny choć krotka iest. StarWyp B4v-C. Tegoż dnia sztuka skały tak wielka, jako chata miarna, przed nami spadła. BillTDiar 140. 1ma Augusti ubiłem niedźwiedzia pod Szostakami, machinę bardzo wielką; 7ma Augusti pod Ładzinkami ubiłem niedźwiedzia miernego, ale zbytnie złego, który i nas płoszył i psy tłukł. ZawiszaPam 33. Prawem dziedzicznym dostała mi się po rodzicach maiętność mierna, ta według powszechney tradycyi, od czasow ieszcze Gwilhelma Zwyciężcy, w iednakowey zawsze zostawała y zostaie porze, od lat albowiem blisko sześciuset w possessyi familii moiey iest, y co oso- bliwa, tego mienia żaden z przodkow moich, ani zmnieyszył, ani przyczynił. Monitor 9.