W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 06.02.2024
WRONY przym.
Słowniki:
Kn notują
SStp, SXVI, T, L, SWil, SW, SJP nie notują
Formy: lp M. m wrony; ż wrona; D. ż wronej; B. m żyw wronego; ż wroną; n wronie; N. n wronym; Ms. m wronym; ż wronej; lm M. nmos wrone; D. wronych; B. nmos wrone; N. wronymi; Ms. wronych
Znaczenia:
»czarny; najczęściej o koniu mającym czarną maść, kary«: ...przypuszczaj konia [...] Do cisawej [klaczy] pleśniwego abo gniadego. Do wroniej abo karej siwego abo białego. DorHip I 48. Do śiwey klácze przypuszczay koniá wronego ábo kárego/ tákże do myszátey/ do płowey. DorHip I Dv. O Carogrodzie Przy wronej wodzie, Więc mury owe Konstantynowe BIsurman dzierży, Co weń nie wierzy? MiasKZbiór 81. ...dość y prácowitych Szkap ná stániu/ Woźnikom Cugi przegrodzone/ Gniáde/ Płowe/ Cisáwe/ Szpakowáte/ Wrone. MorszHRoz C4. [...] ná drugiey stronie chorągwi/ obraz sámego Kápitaná von Achnen/ ná wronym koniu śiedzącego [...]. RozprawaWojsk B3-B3v. Wróny: [...] koń wróny. Coracinus. Kn 1289. Tu szłá káretá Cesárska kosztowna w sześć koni wronych Turskich barzo cudnych/ ẃszytká miásto żelázá od złotá/ złotogłowem przednim pokryta/ gałki złote y ná wierzchu y w oknách/ szory tákże od złotá y vzdy/ szło koło niey iákoby Lokáiow sto/ piękne od złotogłowu vbránych z iáncżárkámi złoćistemi y z dźidámi trzćiniánemi ostro zákowánemi [...]. StarWyp C4. Iák smołá wszytek wrony [centaur?]/ namniey się nie mieni Ogon sam białowłosy/ á przy tym goleni OvŻebrMet 306. Tyran podziemny [...] wsiadszy ná woz/ woził się końmi wronemi. OvOtwWPrzem 197. Patrzaj, jak ogniem niebieskim dotknione, Przemi[enia]ją się śniegi w rzeki wrone; Kędy po lodzie wóz przejechał brzegi, Naładowane pływają komiegi. ZimSRoks 114. Osma Kliacza wrona zrzebienciem tego Rocznym wronim złotych siedminascie groszy Piętnascie polskich. DekrŻmud rkp. 240b. ...Raytaryi piersza Chorągiew była na Koniach gniadych wielkich druga na wronych, trzecia na siwych. SobTDzien rkp. 9. ...za Biskupem na powodzie Klacz piękną wroną prowadzono... SobTDzien rkp. 21v. W Wilnie będąc, darowałem cug koni wronych żmujdów jp. wojewodzie mścisławskiemu marszałkowi trybunalskiemu. ZawiszaPam 67.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorzy: WM, PK