Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »oczyszczanie z brudu przez polanie wodą lub innym płynem albo roztworem wody ze środkami myjącymi, np. z mydłem lub →ługiem«: Myćie/ vmywánie/ omywánie. Lauatio [...]. Lauatione calidae aquae traduntur pinguescere. Ablutio corporis [...]. Kn 438. Vmywánie/ omywánie. [...] Ablutio, [...] ablutio manuum. vide Myćie. [...] vmywánie nóg. Kn 1189.

2.relig. »symboliczne oczyszczanie przez polanie wodą«: Bo iż przez ręce znáczą sie spráwy ludzkié: tedy omywánie rąk wyraża czystość vczynków. PowodLit 97. Przez co dawa znáć Duch Święty/ iź jeszcże nie byłá objáwiona drogá do Świątnice/ poki jeszcże trwał pierwszy Przybytek. Ktory był wzorem ná ten terázniejszy cżás: w ktorym dáry y ofiáry bywáją ofiárowáne/ ktore nie mogą w sumnieniu doskonáłym i ucżynić tego/ co służbę Bożą odpráwuje: Tylko w pokármách/ y w napojách/ y w roznych omywániách/ y w ustáwách ćielesnych/ áż do cżásu nápráwienia włożone były. BG Hbr 9, 8-10. Gdy tedy Amurat woynę z Władysłáwem pod Wárną toczył/ w ten czas chrześćiánie byli porażeni od Turkow. y Władysław Krol iest zabity/ do tego zákon twoy niepokazuie drogi grzesznikom y niepodáie sposobu do dostąpienia w niebie zbáwienia wiecznego/ poniewáż Alkorán dla omyćia grzechow roskazuie częste omywánie ćiáła czynić/ ktorego przykazánia słuchaiąc Máchometani vmywáią sobie nogi/ brzuch/ ręce/ ramiona/ oczy/ vsta/ nozdrze/ y członki insze/ nie poiednokroć/ ále y wiele raz poiakich kolwiek grzechach wodą ćiało swę omywáią/ rozumieiąc: że tym omywániem wolni od grzechow zostáli/ Sakrámenta od Chrystusa postanowione dlá zgładzenia grzechow ludzkich Máchomet odrzuca/ Kohelet záś mowi: te omywánie wasze Máchometani żádney wági niema/ ktorym tylko ćiało wásze od pozwierzchowney zmazy omywaćie á duszy swoiey od grzechow nieoczyszczaćie/ bo Chrystus ganił żydow/ ktorzy ćiało swoie oczyszczáli/ á serce mieli nieczyste/ przyrownał ych do kubka y misy mowiąc: biada wám nauczyćiele y Pháryzeuszowie obłudni/ yż oczyszczáćie kubek z wierzchu y misę/ á wewnątrz pełne są drapieżstwa y nieczystośći/ Pháryzeuszu slepy: oczyść pierwiey to co iest wewnątrz w kubku y w misie áby y to co iest zwierzchu czystym było/ dla tego trzeba wá záchować Máchometáni Sakramentá osobliwie Krzest y pokutę/ ktore skutek swoy y moc omywánia grzechow ludzkich od Męky Chrystusowey biorą/ tak w Apokalipsi napisano: Omył nas od grzechow naszych krwią swoią. GalAlk 6-7. Który sie omywa od umárłégo, á záś sie go dotyka: cóż pomaga omywánié iego? BW Syr 34, 30. Co się pokázuie z Piotrá świętego/ ktory w domu Korneliuszowym/ wiele ludźi ochrzćić kazał/ w ktorym nie mogło być nurzánie/ ále tylko pokrapiánie/ ábo omywánie. KraPos 66. Co też y nie od rzecży: bo to słowo (baptisma) nie záwsze znácży ponurzenia/ ábo w wodźie pogrążenia: y nie wszędźie w pismie świętym/ zánurzeniem/ y pogrążeniem przełożono bywa: ále cżęsto bierze się zá omocżenie/ zá omywánie/ zá polewánie/ y pokropienie. KraPos 66.