Słownik XVII wieku

Słowniki:
SW notują
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1676

Formy: lm D. anfraktów; B. uż. nosob. anfrakty; N. anfraktami; Ms. anfraktach

Etymologia: <łac. anfractus>

Znaczenia:

1. »krzywizna, załamanie, zagięcie«: Dla wolnieyszey exchalacyi dymu, y łatwieyszego wymiatania sadzy, anfraktow y łamaniny w kominach Architektowi wystrzegać się należy. BystrzInfArch E2v. Kurytarze [w klasztorze] w prost iść maią bez anfraktow. BystrzInfArch D3v. Trzeci meat [w uchu] labirynt nazwany, rożnemi pomnieyszemi meatami y anfraktami podzielony. BystrzInfCosm E3.

◼ Przenośnie: ◼ Nie wybadane serca ludzkiego anfrakty pokazować trudno/ doskonałe przeniknąć albo wybadać trudnieysza. PisMów II II, 25.

2. »nierówność powierzchni«: Xiężyc [...] Jest wielkiemi anfraktami akkomodowany, iak gdyby to z płaskich, to z wypukłych wydrożonych zwierciadeł [...] był złożony. BystrzInfAstron K2. Rzecz lubo naypolerownieysza na przykład zwierciadło, że żadnych angułow y anfraktow nie ma [...] dla tego iednę tylko postać w sobie maluie słońca. BystrzInfAstron K2.