.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
◆
Związki frazeologiczne:
◆
relig. anielski chleb (
sz. zm.),
relig. pokarm anielski »w katolicyzmie: chleb przeistoczony w Eucharystii w ciało Jezusa; indyw. przen. o nowonarodzonym Jezusie; w katolicyzmie: chleb przeistoczony w Eucharystii w ciało Jezusa«:
Bojąc się z sobą wozić nieprawości, Ciężkie w kościele pogrzebliśmy złości I Chleb Anielski dla szczęścia pewnego Z rąk przyjęliśmy piastuna Bożego - A mając dobry prowijant w nawie Zstepując z brzegów, myślim o popławie. BorzNaw 40.
I mocniey w Chlebie Anielskim, niz w oney Vstali mánnie, w Arce prowadzoney: Lecz czart słuchaiąc iako idą głosy, I nabozenstwa z ludzkich vst wniebiosy, Zzymał się ná to, ze ták cicho stáli Ze w tęn czas do nich Szwedzi niestrzeláli. OblJasGór 33.
Oba z Ludgierdęm u Marka Swiętego W Anielskim Chlebie smáku Niebieskiego Nasycili się y obadwá społęm Bili y Bogu y Rzymowi czołęm, dla czego barziey w sobie się kocháli Lubo w pokoiu lubo woiowali. OblJasGór 58.
A gdy po straszney Krwi Panskiey ofiárze Vgruntowáni w Nadzieiey y w wierze. Podle koscioła ludzie Iasney Gory Z Chlebęm Anyelskim obchodzili mury Sztuki od murow co się Vrywały Padały ná doł i Kule swistały. OblJasGór 82.
To cudowna/ że my zá słowem Boga nászego práwie codziennie tucznym Przenáświętszym Báránkiem/ y sytnieyszym nád wszelką mánnę chlebem Anielskim się pásąc/ głode[m] mrzemy? BujnDroga 227.
Nie miałeś co ieść/ masz teraz chleb Anyelski we żłobie położony. BirkNiedz 64.
Co gdyby się serdecznie vwáżyło/ poszłoby zá tym iżbysmy Paná nászego w tym pokarmie Anyelskim będącego/ lepiey y ostrożniey prziymowáć [!] do duszy y sercá naszego przez vstá nasze częstokroć snadź dlá grzechow rozmaitych/ ktore z tychże vst wychodzą nie cudne/ vsiłowali. BanHist 114..
◆
anielskie głosy:
◆
Pan Anielski »Bóg«:
Potym Naswiętszy Sákráment, gdzie w Chlebie, on Pan Anyelski mieszka, co y w niebie W ktorego oczách wszystkie stoią stráze Páná Zastepow Swietych nosić kaze: Sam tákze spolnie w processiey chodzi I wszytkie baszty, y mury obchodzi. OblJasGór 27.
◆
relig. Pozdrowienie Anielskie »chrześcijańska modlitwa za wstwiennictwem Marii, rozpoczynająca się od słów: Zdrowaś Mario, łaski pełna«:
Ponieważ świádczą Historye iż latáwcy zmowieniem Pacierzá/ ábo kropieniem wody święconey/ ábo też mowieniem Anielskiego pozdrowienia odganiáni od ludzi bywáli. SpInZąbMłot 202-203.
Powieda [Nider] ábowiem/ iż od nabożnych osob y pánien doświádczenie to ma/ że przeżegnawszy Krzyżem Świętym krowę y Pacierz zmowiwszy z Pozdrowieniem Anielskim trzydzieści kroć/ ábo blisko tego/ vstáie spráwá szátańska/ iesli ieno iest z czárow. SpInZąbMłot 273.
Ma ieszcze to Bráctwo swe Stacye v piąci Ołtarzow/ przy ktorych odmawiáią pięć Pacierzy/ y pięcioro Pozdrowienia Anyelskiego [...]. PruszczKlejn 49.
Powinni też Koronkę odpráwowáć/ siedmi Pacierzy á siedmdziesiąt Pozdrowienia Anyelskiego [...]. PruszczKlejn 78.
Gruß deß Engels/ Pozdrowienie Anjelskie; ErnHand 409.
◆
trąba anielska (
sz. zm.):
◆
widzenie anielskie:
◆
Królowa Anielska:
Ktorzy iak przysli, á traktat z Oycámi Zaczęli, między roznemi mowámi, Przyrzekli imto: Iz wszyscy Polacy Wolą okrutne męki cierpieć raczy Niz ręce podnieść na Dom Niebieski Wktorym twarz mieszka Krolowey Anielski [...]. OblJasGór 28v.
◆
straż anielska:
Trzeci záś poczet ludzi czárom niepodlegáiącym/ iest nayosobliwszy/ to iest/ pilną strażą Anielską obwárowány/ wewnątrz y zwierzchu: wewnątrz przez wlanie łáski/ zewnątrz przez mocy niebieskich/ to iest: duchow niebiosá obrácáiących obronę. SpInZąbMłot 11.
◆
światło anielskie:
◆
wojsko anielskie:
◆
anielski doktor (
sz. zm.) »Św. Tomasz z Akwinu«:
[...] teraz do niego nabożnie z Doktorem Anyelskim wołamy. StarKaz II, 75.
Y odpowiáda Doktor Anyelski/ nie bez przyczyny to Pan Bog uczynił/ iż Adámowi w pocie czoła kazał chleba pożywać/ bo że owocu zákázánego pożywał z smákiem/ tedy chlebá zá tę winę ma pożywáć z gorzkością: że nie robił ná on czás w Ráiu nic/ y ták nic nie prácuiąc chciał záżywáć delikáckiego owocu/ tedy teraz z pracą y potem wielkiem musi sobie ná chleb robić. StarKaz 523.
Doktor Anielski uczy z S. Dionizego [...] że nie tylko w duszách, ále y w Aniołach te rozum y wolą przeczywiście od istoty ich rożne są: inni Doktorowie w tym roźnią. TylkRoz 304.
Duch Swięty Tomaszowym ze był Possesorem Toc iuz Tomasz Anielskim musi byc Doktorem. MikSil 91.
O czym S. Tomasz Doktor Anielski [...] Ták napisał: Lubo Astra Niebieskie nie mogą bydź przyczyną same przez siebie uczynkow wolnego rozsądku, mogą iednak do tego przez swoię dyspozycyą nákłonić, czyniąc impressyą w Ciáło ludzkie [...]. DuńKal H2-H2v.
S. zas Tomasz Anielski Doktor z rożności darow y chwały im daney wnosi proporcyą doskonałości ich nátury. BystrzInfCosm B1v.
◆
bibl. chór anielski (
sz. zm.) »poziom w hierarchii aniołów; aniołowie«:
Swiát ten prowádzą Anielskie chory/ Cudownych niebios roziemne rozwory/ Nadobny ziemie niezliczone rzeczy W Anielskiey pieczy. JurkPieś C4.
Abowiem iż szátáni są rozmáici/ iedni z naynisszego choru Anielskiego/ ktorzy máłe męki (oprocz vtráty roskoszy niebieskich/ do ktorych ná wieki wieczne nie przyidą) iáko zá máłe grzechy cierpią/ ci żadnego obrázić nie mogą zwłasczá szkodliwie/ ále tylko osobliwie żárty/ ábo figle stroią/ z ktorych niektorzy są latáwcámi/ ábo latáwicámi/ trapiący ludzie w nocy/ ábo ich grzechem cielesnym máżący. SpInZąbMłot 58.
Ty Panience gwiazdy się poranne kłaniają, Przed którą wszytkie chóry anjelskie padają. DialKrótOkoń 105.
Ciało to przenaswiętsze uwielbione będzie Kiedy na maiestacie miedzy trony siędzie Nad [kryształ] przerzroczyste nad słonce iasnieysze Siedm kroc ktore się tarasz [me]dzi naigrosnieysze Chory wszystkie Anielskie wespoł y z swiętemi Do nog iego padaią twarzami swoiemi. KodKon 100.
Gdy álbowiem przez wielkie cnoty/ y Zakonne postępki/ chorow Anyelskich sstawáłá się [Małgorzata] ludzkim ludzkim rozsądkiem godną/ śmierć wywárłá sidłá swe ná nię/ vczyniełá rozdział dusze od ciáłá; iednák ciáło iey ś. Pánieńskie/ zostáło dotąd niesprochniáłe/ áni skażytelne/ á duszá ś. między Anyołámi wysokiemi wesołe Alleluia intonowáłá y záczęłá. OkolNiebo 12.
przed nim idą chory Anyelskie ze wszytką mocą y rozkázowániem BanHist 112.
[...] Pan Bog Synka Mego Wielki wtorek dochwały Swoiey Swiętey miedzy Chory Anielskie Stego Swiata zebrał zaCo chwała naywyszemu. PoczOdlPam 100.
Zgołá własny był Topázyus/ ktory zámykał w sobie wszystkie fárby/ y kleynoty/ ktore miedzy one dziesięć drachm rozrzucone były: to iest/ miedzy dziewięć Chorow Anyelskich/ á dziesiątą náturę ludzką [...]. BirkNiedz 82.
Chory Anyelskie Bogu chwáłę dáią Y Pastuszkowie wesoło śpiewaią [...]. ŻabSymf E3.