W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 24.10.2018
DUPA rzecz. ż
Słowniki:
SStp (indeks), SXVI, T, L, SWil, SW, SJP notują
Kn nie notują
Formy: lp M. dupa; D. dupy; B. dupę; N. dupą; Ms. dupie
Znaczenia:
ekspr. »tylna część tułowia człowieka lub zwierzęcia, tyłek, zad, kuper«: W tym powrozek vgorzał/ gárniec go w łeb z ogniem/ A Klechá śiadł ná dupie wywroćił się pod niem. FraszNow B1. zá pierwszego [wieprza] dárowali mi koniá/ zá ktoregom ia podźiękowawszy/ czołem raz/ dupą raz/ w wiodłem do stáynie/ chłopięta ná niecnotę oplugawili mi go/ co ia bacząc/ porwałem go/ y wiodłem do izby mowiąc/ że złozuie/ proszę mu ná bárwierza/ y ná łáźnię/ y złożyli mi całe pieć złotych ná to/ á iam dał chłopu tylko grosz/ co mi z niem doiechał do wody. FraszNow D3. Gdy przyszło nadstawić dupy, Postrzegł doktor szpetne strupy: [...]. MorszAUtwKuk 312. Nie wiedząc ia tey ich polityki markotno mi było myslę sobie, co za moda zapraszać kogo na kolana y na dupę a ieszczem niewiedział co to iest ta biłługa. PasPam 164. Moy Hetman niezapraszał was na dupę iako wy mnie aprzecię mieliscie się dobrze y chwaliliscie sobie. PasPam 166. Ba, diabła, szelągić to. Jam mniemał, że strupy. Śmieszna: szeląg na czele, a stempel u dupy. PotFrasz4Kuk I 212. Zła łysemu mężowi żona łając głupie: „Czy go nie masz, czy rozum — rzecze — nosisz w dupie?” PotFrasz4Kuk I 330. Wszeteczną mi Litewka w wielkiej ludzi kupie Zadała, widziałlim sto kpów o jednej dupie. Skonfunduję się, że tak wymawia wyraźnie. A ona w skok: „A to piec o stu kafli, błaźnie.” PotFrasz4Kuk I 355. Kilku słusznych żołnierzów, jeśli dobrze pomnię, Spod kozackiej chorągwie przyjechało do mnie. Jako się powitamy, nim przyniosą wódki, Wedle mody dzisiejszej z dziurawymi środki, Żeby mógł włożyć rękę, chłopiec stawia zydle, Kędy jedno po drugim, obie jak po mydle, Wemkną się żołnierzowi jajca i tak w kupie Wiszą, bo miał złe portki, bez gaci na dupie. PotFrasz2Kuk II 387. Miałem chłopa złodzieja, który ludzi kradał. Już mu kat kilka razy szubieńcę zakładał, Już co wiedzieć co razy w gąsiorze kawęczy; Wyprosi albo zawsze gromada zań ręczy: Bito kijami, że skóry mało znać na dupie. PotFrasz3Kuk II 546. Przestrzegł go ktoś, żeby wprzód dał pludry załatać: Nie moda, żeby w takiej grzecznych ludzi kupie I w głowie, i jako rak oczy nosił w dupie; [...]. PotFrasz3Kuk II 550. Nie wesoł Ionak z wczorayszego grochu/ Day Boże chlebá/ choć z ládá motłochu. Oczy w słup idą dupá wola poday/ Co rychley doday. NowSow E1v. Rzeźnik tłusty/ ciele chude/ on ie przecię kole/ Widzę że dupę vsrało/ ziedze ie sam wole. NowSow A4v.
Związki frazeologiczne: ekspr. pocałować kogo w dupę: Kiedy kto zabije kogo, Nie trzeba go płacić drogo, Powinien go za pokutę Trzykroć pocałować w dupę. DzwonStatColumb 19. ◆ ekspr. całować kogo w dupę: Przetoż dla marnej sobaki Musi być artykuł taki: „Kto zabije cudzą sukę, Całuj ją trzy razy w dupę”. DzwonStatColumb 24.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: Więcey w dupie gowien/ niżli w głowie mozgu. RysProv K.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas