Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: BUNTOWAĆ SIĘ, *BONTOWAĆ SIĘ

Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (bez cyt.), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują

Formy: bezok. buntować się; ~ cz. ter. lp 1. os. buntuję się; 3. os. buntuje się; lm 3. os. buntują się; ~ cz. prze. lm mos 3. os. bontowali się; nmos 3. os. buntowały się; ~ tr. rozk. lm 2. os. buntujcie się; ~ tr. przyp. lm mos 3. os. buntowaliby się; nmos 3. os. buntowałyby się

Znaczenia:

»burzyć się, protestować, stawiać opór, organizować spiski przeciw komu czemu«:

Rekcja: na kogo, przeciw komu, za kogo, bezok., iż, bez rekcji

Ludzie niektorzy niespokoyni buntuią się y chcą podniesc Carowica Dymitra woynę rozruch y zamieszania w zięmi Vczynic. ŻółkPocz 2. Buntuię się przéciw komu/ burzę się/ Tumultuor, Cic. Rebello, Caes. Ouid. Turbo, absolutè. Tacit. Si vna alteráue ciuitas turbet. [...]. Kn 53. [Panowie litewscy] się bontowali iz przes ich Wiadomosci krola obrali y obrawszy koronowali. HerbOr 489. Ale że się Tatatarom [!] długie oblężenie [Kamieńca] sprzykrzyło, [...] Więc się buntować na Chmielnickiego poczeli. HistBun 25v. Wiszącego zá włosy, Ioáb; Absolomá, Przebiwszy serce, zábieł: kopiiámi trzomá, Nie buntuycie Synkowie, zá swoich się Oycow? Nie będziecie umieráć, od trzech w sercu boycow. PotPocz 129. Tegoż roku wojska księstwa litewskiego cześć, poczęła się była trochę buntować, i nakształt spisku coś sapiebat, ale się to jako prędko wszczęło, tak niebawiąc zginęło. ZawiszaPam 184. W związku wojsko [...] powstaje przytém przeciw konfederackiemu marszałkowi [...] że niepłatne, buntuje się iść do Litwy na konsystencyę, mimo wolę rzeczypospolitéj. ZawiszaPam 311. Niedayże Boże! więcey bym był ták zuchwáły, Bieday, żeby się moie ręce buntowáły Ná twego Pomázáńca, ná Oyca, ná Pána. DrużZbiór 42.