W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 17.06.2020
*PANTOFELrzecz m, PANTOFLArzecz ż
Warianty fonetyczne: *PANTOFEL || PANTOFLA, PANTOFLIA
Słowniki:
Kn, T, L, SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610
Formy: lp M. ż pantofla // pantoflia; ~ lm M. m albo ż uż. (n)osob. pantofle; D. m albo ż pantofli; B. m albo ż uż. nosob. pantofle; Ms. m albo ż pantoflach
Etymologia: <niem. Pantoffel m.>
Znaczenia:
zwykle w lm. »lekkie, wygodne obuwie, szybkie do zakładania«: Pantofle też od nich dla ukalánia łóżka niewolnicy odbieráli. WargRzym 41. A pántofle moie kędy Z zuy mi pończochy (meine korcken)[rozmowa ze sługą przed snem]. VolcDial 14v. Że niedźwiedź, ba i też lew onego sie strachał, Gdy go z dala obaczył, a on polem jachał, na pół mile uciekał, bo mu tak był miły w oczach, jakby niedźwiedzie w pantoflach tańczyły. WierszŻałBad 11. Muły/ pántoflé wysokie [...] trépki/ vide Pátynki. Kn 436. Pántoflarz/ szwiéc co pántoflé robi. Crepidarius sutor. [...] Pántoflowy/ od pántofli/ aut potius Széwczy/ v. Széwski. Kn 667. Pántoflé noszący ná nogách. Crepidatus. Kn 667. Pantoflá/ Gallicae [...] Crepidae, singulari crepida. Kn 667. Plesnica: obuwie: pąntofla: podeszwa. JaśDict 82. Pantofle francuskie do łóżka zł 1/15. ŁugowPodr 54. Muły/ pantofle wysokie/ Mullei. Patinkos auksztos. SzyrDict 182. Pantoflia Crepida. SłowPolŁac 50. [...] PANTOFLA trzewik bez zápięcia y záwiązania dla wygody y prędkości w domu po izbie. DanKolaDyk 327. Albo wozkiem wozić się kazáli po kwiatách, albo ná wysokich chodzili pantoflach [dawni królowie Indii - nie tykający ziemi]. ChmielAteny II 594. Pantofla. ein Pantoffel. pantoufle. w pantoflach kto. der Pantoffeln traegt. T III 1323.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
PANTOFLA
Znaczenia:
nazwa osobowa »nazwisko«: Roku Pańskiego 1696 W dzien Nowego Lata po Braczkiey Mszy S. Franciszek Pantofla Mieszczanin y Tkacz Zywieczki. idąc do domu swego niosząc Pułszetek Płotna do Zamku po po Parchanem Czmentarza Koscioła Swietego Krzyza Usiadszy nagle omdlał. Y Umarł. KomonDziej K. 216 r.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorzy: WW, PK