W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2019
BŁĘKITNY przym.
Słowniki:
notują
Formy: lp M. m błękitny; ż błękitna; n błękitne; D. m błękitnego; ż błękitnej; n błękitnego; B. m nżyw błękitny; ż błękitną; n błękitne; N. m błękitnem // błękitnym; ż błękitną; Ms. m błękitnym; ż błękitnej; n błękitnym // błękitnem; lm M. nmos błękitne; D. błękitnych; B. nmos błękitne; N. błękitnemi; Ms. błękitnych; lpdw B. nmos błękitne; ~ odmiana niezłożona lp D. m albo n błękitna
Znaczenia:
»niebieski, modry«: Błękitny/ v. Modry. Kn 35. Modry/ błáwatny/ błękitny zupéłnié. Cyaneus [...] de colore. [...] Caeruleus anguis, color, pontus. [...] Cumatilis, vel Cymatilis [...] Thalassicus [...] Ferrugineus [...] Venetus. Kn 422. Morzá zdáleká zdádzą się być błękitne. OvOtwWPrzem 516. [O herbie rodu Masalskich] Ma bydz litera Wielka M, a krzys Wpoyszrotku wpolu blekitnim, krzys złoty sama litera srebrna. HerbOr 320. [O herbie Wierzbna] Maią bydz Szesc Liliey złotych ale gwiazd 8 na wierzchu a 3 na spotku w polu błekitnem. HerbOr 328. Mysznenscy w znaku maiąc dwie pola błękitne Dwie czerwone stanowią roty męzow bitne. DrobOpow 105. Czorcze swey [...] delyą swoię falendisowe bronatną kieręm blękithnem podsithą [...] darowal. KsPtaszUl I, 551. Napatrzysz się [...] [w zwierciadło] Jeśli cię rzadkie zębow błękitnych szeregi Albo po ospowatej twarzy cieszą piegi. PotFraszBrück II 392. Iuż błękitnemi po morzu dziánety Obiedzie Tryton granice y mety. OvChrośRoz 87. Im [panu Jerzemu Sambachowi i małżonce] zabrano [...] katance dwie błękitne kromraszowe. AktaMusz 49. DĄbrowa Herb W Polu błękitnym podkowa biáłá polerowna. NiesKor II 2. BRYTANNIA názwána od słowka Britt, to iest od koloru błękitnego, ktorym sobie tameczni Obywátele twárzy farbowáli. ChmielAteny II 270. O złych znakach, to iest o [...] błękitnych y czarnych kolorach ospy et cc, daley w kuracyi rzecz opiszę. BeimJelMed 63.
▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ błękitny aspis: ▲ fijołek błękitny: ▲ kamień błękitny (sz. zm.): ▲ kamyk błękitny: ▲ błękitny koperwas: ▲ lilia błękitna: ▲ błękitna perła: ▲ rumienek błękitny: Piszą o tym zielu [odmienniku] że trzykroć przez dzien kwiát swoy odmienia/ poránu biały/ w południe szárłatney fárby/ wieczor z czerwonábronatney: wszystek kształt iego do kwiátu Rumienku błękitnego podobny. SyrZiel 584. ▲ błękitne sfery: ▲ wstęga błękitna: ▲ znaczno błękitny: Obłoki także białym i błękitnym, wysoko, znaczno błękitne ku zięmi szarawo [pomalujesz]. SekrWyj 45. ▲ [Hiacynt] błękitny:
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Z BŁĘKITNA
w funkcji przysłówka
Formy:
Znaczenia:
»o kolorze z odcieniem niebieskiego«: [U dyptanu] Pręt ná pułtorá łokciá/ podczás y ná dwá wzwysz/ obli. Ná wierzchu ktorego kwiecie ozdobne/ woniey przyiemney y porney/ ku Cytrynowemu podobney/ białobrónatne/ iáko w prostym Slazu być baczemy/ álbo z błękitná biáłáwe. SyrZiel 106. Vpłáwy białe pániom/ záwściąga y leczy/ zwłasczá Koniczyná kwiátu z błękitná czerwonego/ ze wszystkim wárzona/ z liściem/ z nasieniem y z korzeniem/ á ná czczo y ná noc trunkiem vżywány. SyrZiel 698. Z tych [główek kłącza driakwi polnej] potym kwiat wychodzi z błękitná rumieniáwy. SyrZiel 1263.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

Patrz *RUMIANOBŁĘKITNY, WODNISTOBŁĘKITNY, ZIELENIAWOBŁĘKITNY.
Autor: WM