W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 09.10.2023
Etymologia: <
niem. gebur 'sąsiad, chłop'>
Znaczenia: »chłop, wieśniak; bogaty gospodarz«: Atoż tobie, panie potwarco, twoja bezpieczność a bezsromięźliwa potwarz okazana jest. Insze twoje potwarzy, słowa karczemne, [...], gburowi odpisować karczemnemi jakiemi słowy zostawuję. PismoPotwarzCz II 51.
Chłop id est Wiéśniak/ gruby człowiék/ Gbur/ Rusticus. Kn 66.
Gbur/ vide Chłop/ Wieśniak. Kn 187.
Patrz, kto goni: nie jestem skotopasem sielskim, Nie zrodziłem się kmieciem, ani prostym gburem, Żebym chodził za bydłem gromadzkim z koszturem. ZimSRoks 15.
Czwarty gbur na czynszu zasiadł, ktoremu dana była wolność, żeby się budował do lat połczwartu [...] OpisKról 337.
Piwa każdy gbur trzy beczki we żniwa ma wolność sobie zrobić. OpisKról 415.
Wieś Łopatki [...] ta wieś, jako w gbury tak i w ogrodniki [...] w komorniki i rożne rzemieśniki bogata była. OpisKról 435.
Wieś Strzemblowo [...] Gburow bywało 7. Teraz nie masz tylko 2 [...] Szarwarkują jako i insi cztery dni bydłem, dzień piechotą, a sobotę mają wolną. OpisKról 481.
Wieś Neyfeldt. [...] Gburow tam żadnych nie bywało i teraz nie masz, tylko dwie chałupie, w ktorych loźni ludzie mieszkają. OpisKról 482.
Czeladnik iednak moy wolski nieiaki Szlachcic z pood Brzezin został się tam [w Dani] y ozęnił się z poddanką tego Szlachcica Czorką iednego Gbura ktory postępek czynił im lepszą nadzieię że y ia zapewne do nich powrocę. PasPam 70v.
Wolność łowienia ryb w morzu sołtys tej wsi ma w morzu na bacie. I przypuszcza gburów na siedem części; to jest od łowienia węgorzy bodurem mar[cas] 4. InwPuck 10.
[...] ná woźie niby tryûfálnym, umyślnie ná Mászkáráty sporządzonym ustroione stroiem Gburow Hiszpáńskich, poiecháł [król] ku Viázdowi, gdźie Bálety y rożne tańce odpráwowáli. AwWarsz_1699_21II 1.
[...] ná wszytkich przepráwách Mosty poznośić kazał [elektor brandenburski], Szańce sypáć, y Armaty záwodźić, Gburow wszytkich instruere, y exercitia woienne odpráwowáć, przydawszy dźieśiąćiom Gburom, po Officerze dla ćwiczenia. AwWarsz_1699_21II 1.
Chałupa Tomasza gbura totaliter jest dobra, tylko stodółka potrzebuje reparacji; obory i chlewów absolutnie nie masz. InwChełm 58.
Gbur. Bauers-Mann, Bauer. païsan, vilageois. T III 367.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]