Słownik XVII wieku

Słowniki:
T, L (bez cytatu), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1620

Formy: lp M. arcyksiężna; D. arcyksiężny; C. arcyksiężnie; B. arcyksiężnę; N. arcyksiężną; ~ lm D. arcyksiężen; N. arcyksiężnemi

Znaczenia:

»tytuł kobiet należących do rodu Habsburgów; żona a. córka arcyksięcia«: Przijachalismy do Gracu 11 Jan; zdrowo zlasky Bozey, gdzie wdzięcznie od Arciksiążąt y Arciksiężen przijęci udalismy się kazdy do swoi Vocacyei. OssJŻyw 9. Roku 1637. w Septembrze, Władisława IV. Pana i dobrodzieia moiego małżonke, Cecylie Renatae Arcyksiężne Rakuską, Ferdinanda II. corke, Ferdinanda III Siostre [...] koronowano. VorLetSkarb 135. Cesarzowa jejm. Z jejmościami arcyksiężnemi incognito w tyle pałacu swego w pewnym oknie patrzała. LegOlszDyp 358. Tamesmy chodzili o mildwie za Częstochową Przeciwko Ieymci y Arcy Xieznie Rakuskiey Siostrze Cesarskiey. DrobTuszInf 21. Naiasnieysza Konstantia Krolowa Polska Arczy Xiezna Rakuska Nadała Miastu Zywczowi Przywiley. KomonDziej 108.

◼ Przenośnie: ◼ [Opis herbu kozackiego] Mars stoi, jako giermek, dodaje mu rady, Żeby sie miał do wojny częstej i do zwady. Arcyksiężna zaś z Cypru rozkoszy mu chwali. ZimBLisBad 212.