W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 16.06.2020
ARCYKSIĄŻĘ rzecz. m albo n
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (bez cytatu), SW, SJP notują
SStp, SWil nie notują
Formy: lp M. arcyksiążę; D. arcyksiążęcia // arcyksięcia; C. arcyksiążęciu; B. uż. żyw. arcyksiążęcia; N. arcyksiążęciem; ~ lm M. uż. (n)osob. arcyksiążęta; D. arcyksiążąt; C. arcyksiążętom; B. uż. nosob. arcyksiążęta; W. uż. (n)osob. arcyksiążęta
Znaczenia:
»tytuł członków rodu Habsburgów; wielki książę«: Jest oprocz tych Panow podobno 34 inszych Książąt miedzy ktorymi maią pierwsze mieysce Arciksiążęta Rakuskie. BotŁęczRel III 73. Boycie się Boga Panowie młodzi/ obiecuię wam zapewne mądrość świętą. Pięknie Krolom/ Arcyksiążętom z tą: onym boiaźń Pańska stoi za korony na głowie. BirkOboz 72. W tym tedy zamięszaniu, gdy się nie mogli na inszą odpowiedź zdobyć, tylko abyśmy się koniecznie nazad wrócili i przy granicy na informacyą arcyksiążęcia Karła czekali, Elearowie widząc, iż tak gotowi byli wszystkich przepraw bronić [...] przyszli do Odry powyżej Opola. [...] Drugiego Juni posły do arcyksięcia Karła posławszy, sami się za nimi tylko milę ku Nyssie do jednego miasteczka ruszyli. DembPrzew 59. Arcyksiążę/ (Archidux vulgo) Dux maximus [...] Regulus [...]. Kn 9. Ferdinandus Arcyksiąze Rakuskie chcąc swoie Nie tylko Panstwo ale y familią przy całoscy wiecznie Następuiączy pamiątce Zostawic dał sobie w pałacu swy[m] wymalowac 2 Kotfice. HerbOr 636. Jest náznáczony Gubernatorem w Niderlándziech pro interim, áż do przyiázdu Arcyksiążęciá Zygmuntá z Inszpruku. MerkPol 64. Od Dziadow y Pradziadow przerzeczony Arcyxiążąt Rakuskich dom brzydził się wielce opilstwem. GdacPij 41. Albertus I Syn Rudolpha Habspurczyka, od ktorego teraznieyszy ArcyXiązęta domu Austryackiego pochodzą. IntrHist 192. EXTRA SARAIU URZĘDNICY są BEGLERBEJOWIE, niby Arcy-Xiążęta, wielcy, y Pryncypalnieysi Paszowie. ChmielAteny II 488.
Przenośnie: Nie mogł się na decyzyą rezolwować Arcyksiążę Polityków. PisMów II 397.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz *ARCHIKSIĄŻĘ.
Autor: WM