Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: *CHOŁOSZNIE, *CHOŁAŚNIE, *CHOŁOSNIE, *CHOŁOŚNIE

Słowniki:
SXVI (chołosznie), SW (chołosznie, hołosznie) notują
SStp, Kn, T, L, SWil, SJP nie notują

Formy: lm B. chołosznie; N. chołoszniami; Ms. chołaśniach // chołośniach

Etymologia: <rus. chołoszni>

Znaczenia:

»płócienne lub sukienne spodnie, noszone przez wieśniaków«: Czukowi [z] Stefkowej przedał [złodziej] sukna postaw białego i troje chołosznie, co był u popa moczarskiego wziął. RegZłocz 165. Woły płowe z Przybyszowa tenże Stefan Kobierków ukradł i przedał ich w Rymanowie; potkałem go z nimi wedle Moszczyńca, gdym szedł od krawca z chołoszniami. RegZłocz 214. Ja w tym chciała uciec, a ten, co na warcie był w krótkiej gurmanie, w chołośniach, w kyrpcach, jakby sam Więcławek, znowu mię bił i zawołał: hetman, hetman, głosem takim jakby Więcławek. KsJaz 142. [...] mnie chołosnie sył Wachno sołtys krzyzowski y drugiemu towarzysowi, dalizmy od nich gr. 20. AktaMusz 33.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ kogoś po chołaśniach wyłupić »pokonać kogoś zdecydowanie, zadać komuś dotkliwą klęskę«: Jacyście mi rycyrze, Moskale i Sasi! A to wam dokuczyli Polakowie nasi, Bo Moskala po Wiśle do morza puścili, A drugich po chołaśniach dobrze wyłupili. ChłopSasRzecz 218-219.