Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: BARYŁECZKA, BAREŁECZKA

Słowniki:
SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T, L nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1613

Formy: lp M. barełeczka // baryłeczka; D. baryłeczki; B. baryłeczkę; ~ lm N. baryłeczkami

Znaczenia:

1.ekspr. »małe naczynie w kształcie beczki, służące do przechowywania różnych towarów «: To [określone ilości krwawnika suszonego, nasienia szczawikowego, róży czerwonej, babki, leśnych orzechów laskowych, nasienia kurzej stopy, koriandru i innych składników] z heblowánymi trzaskámi lesczynowymi/ ábo z bukowego drzewá/ do pięć gárncowey báryłeczki wsypáć. SyrZiel 607. BARILLET [...] Modiolus, modioli BARYŁECZKA. DanKolaDyk I, 172.

a) »niejednolita miara objętości równa objętości takiego naczynia«: Wieleś ty Iego Mości winień? Ieden odpowiáda [...] sto báreł oliwy, drugi, że był winien sto korcy pszenicy, [...]. Co to iest że długow było iák pod strych? [...] gdyćby to tám iedná bárełeczka, dwá ábo trzy korczyki [...] ále stámi mierzą. MłodzKaz I, 380.

2. »miniaturowy element zdobny w kształcie beczki«: Baryłeczka Karnielowa. ArchRadziw 1638 176, 21. Paciorki karnielowe z Osmio baryłeczkami szczerozłotemi. ArchRadziw 1638 176, 27. Barełeczka [s] złota, z diamencikiem w wierzchu. InwSkarbWarGęb 152.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ w baryłeczkę: Paciorki koralowe w baryłeczkę podługowate. ArchRadziw 1638 176, 27.