Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1613

Formy: lp M. m smaczny; ż smaczna; n smaczne; D. m smacznego; B. m nżyw smaczny; ż smaczną; N. m smacznym

Znaczenia:

1. »o jedzeniu i piciu: dobre«: SMaczna y wdzięczna iest polewka Barscz/ iako go v nas abo w Rusi/ y w Litwie czynią. SyrZiel 673. Uczyniłęm się piianym Lubom ci był y trochę podpił bom wypił trzy kusztyki srebrne a było w iednym więcey niz kwarta Miod zas Smaczny. PasPam 163. To iest ryba ktora ktore ma w sobie iedno mieysce przy Skrzeli tak smaku dobrego iako zadna Ryba nie iest smaczna. PasPam 164. Ktore Ptactwo są smaczną ZWIERZYNĄ? Te Ptactwo między stołow policz specyały: Pierwszy DROZD, czyli Kwiczoł, Rzymian gust nie mały, KUROPATWA, JARZĄBEK, BEKAS y BAZANTY, CIETRZEW, nie zły Zwierz tłusty, co go noszą banty. ChmielAteny1755 I I, 522.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ smaczna potrawa: Przypomniał sobie król jm. chłopca onego jm. ks. Wyżyckiego podczas sejmu teraźniejszego, do którego strzelił góral jmp. posła cesarskiego na Zamku w okno, pytając się, jak też się sprawa ta skończyła. [...] Gdy relacyją czyniono rzetelniejszą, strasznie exarserat król jm. na tych, którzy się w to wdawali [...] Potem gdy królowa jm. nadeszła, strasznie sie skarżył, że mu tak smaczną potrawę, którą natenczas jadł, cholerą przyprawili. SarPam 308.

2.przen. »przyjemny«

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ smaczny sen: Nie bawiąc się wszyscyśmy posnęli, A sen na oczy barzo smaczny wzięli. BorzNaw 102. Są niezbożni Chrześcianie, osobliwie puszczeni na wszystkie nefas, mianowicie na złodzieystwo; ktorzy maią dla siebie czarowniczy sposob, od diabła Autora wszelkiey złości inspirowany; że pewne nosząc signa, albo mowiąc słowa Swięte, ale non ad hunc finem ordynowane, w cięszkich mękach, torturach, w kręceniu w koła, nic boleści nie czuią, nie gadaią, snem smacznym wtedy złożeni bywaią, nic na kwestye nie odpowiadaiąc, á to słowa zawiesiwszy przy sobie owe bluźnierskie: [...]. ChmielAteny III 267. ▲ smaczne spanie: Co mi potym robaki pchły brać z Sobą na nocleg do łoszka, y dać się im kąsać maiąc od nich w smacznym spaniu przeszkodę. PasPam 55v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Vbogi obiad i bogátemu podczás smáczniéyszy. KnAd 1186.

# Użycia metajęzykowe: # SYntaxys z Greckiego, po Fr[ancusku] la Syntaxe iest część Grammatyki, która uczy terminy z terminami akkomodować, nap: nie mówić smaczna chleb. MalGram 174