W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 21.08.2023
*LEŻEĆ czas. ndk
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1649
Formy: bezok. leżeć; ~ cz. ter. lp 3. os. leży; lm 3. os. leżą; ~ cz. prze. lp m 3. os. leżał; ż 3. os. leżała; n 3. os. leżało; lm mos 3. os. leżeli; nmos 3. os. leżały; ~ im. wsp. leżąc
Znaczenia:
1. »być wyciągniętym poziomo, spoczywać na czymś«: Trupa lezy gwałt a nas tylko z piętnascie stoi Towarzystwa. PasPam 60. Ten chory lezał wiedney izbie pustey. PasPam 77. Leci trupow gęsto az kiedy ich chorągwi na Zięmi lezało za Sześć Trubeckiego Towarzystwa [...] iak ciąn w łeb az mu kołpak spadł. PasPam 94v. Owego zas brodę na zięmi lezącego bo ieszcze zyw był przebił Towarzysz sztychęm. PasPam 104v. Poscinąmy tych co Sam lezą związani. PasPam 156v. Wiezdzali [posłowie] na Saniach leząc wposcieli tak iako nałoszku bo u nich iest zwyczay taki ze Sani niewysciełaią do Siedzenia tak iako unas. y Niesiedzi na nich ale lezy wpiernatach iako długi. PasPam 165v. Przyidzie do zony ktora ieszcze Lezała powie iey to kiedy się to porwie złoszka. PasPam 225. Iam sobie pił na Fantazyią y czeladzi swoiey dawać kazałęm a potym z piianemi ich Pacholarzami Cuda robili w nos im papier zapalali, wąsy im roznemi rzeczami smarowali bo to Lezało iako drwa, po sięniach y Lada gdzie. PasPam 229v. To iey był naymilszy zwyczay wznak lezec. PasPam 253v. Kiedy iuz wowey cięszkiey Malignie leząc [...] w Wigilią Narodzenia Nayswiętszey Panny iak we Snie, wgorączce lezącego trzasnęło mię cos zaramię mowiąc te Słowa. PasPam 279v.
Związki frazeologiczne: trup na trupie leży: Iuz tedy trup na trupie leży na kupie. PasPam 108.
2. »znajdować się«: Zerosławski siedzi u mnie Talerow worek lezy przed nim. PasPam 163. Sniegi upadły po kolano koniowi kwiat powarzyły Sady y insze Fructifera [drzewa owocowe] popsowały bo lezały Tydzien. PasPam 178v. Zalecamy aby Io MSCi za Wsi y dobra [...] w Woiewodztwie Smolęnskiem Lezące [...] rekompensa uczyniona była. PasPam 219. W tym [...] poddanych przeciwko Panu Pokazała się Miłość że kto miał Lezące podepozytach piniądze w domu dobrowolnie z Swoią odzywali się ochotą. PasPam 242v. Turcy mieli wygody w tych swoich namiotach co to y wanny [...] Mydła perfumowane po lisztwach stosami Leżące. PasPam 261.
3. »próżnować«: Widzieli w tym Constantissimum propositum [nieodmienne postanowienie] Woyska naszego, ze by ten Chleb Ieść pracuiąc nie powłosciach leząc. PasPam 116. Woysko stało Obozęm pod Trębowlą nie było in opere Belli [w działaniach wojennych] w tym Roku tylko lezeli iedli apili. PasPam 257v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: leżeć w boleściach: [Pewien młodzieniec] wciężką wpadł chorobę; y ták leżąc w boleściách/ zdáło mu się że był porwány ná sąd Páński [...]. StarKaz 622. ▲ leżeć jako bydlę zarznięte: Lezał iako bydlę iakie zarznięte wswoiey krwi. PasPam 244v.
Związki frazeologiczne: :
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
*LEŻĄCY
im. przym. czyn.
Formy: lp B. m leżącego; ż leżącą; lm D. leżących; B. nmos leżące
Znaczenia:
1. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiOwego zas brodę na zięmi lezącego bo ieszcze zyw był przebił Towarzysz sztychęm. PasPam 104v.
2. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiZalecamy aby Io MSCi za Wsi y dobra [...] w Woiewodztwie Smolęnskiem Lezące [...] rekompensa uczyniona była. PasPam 219. W tym [...] poddanych przeciwko Panu Pokazała się Miłość że kto miał Lezące podepozytach piniądze w domu dobrowolnie z Swoią odzywali się ochotą. PasPam 242v. PasPam 242v. Turcy mieli wygody w tych swoich namiotach co to y wanny [...] Mydła perfumowane po lisztwach stosami Leżące. PasPam 261.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas