W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 20.05.2014
PARAGON rzecz. m
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy: lp M. paragon; D. paragonu; B. uż. nżyw. paragon; N. paragonem; Ms. paragonie; ~ lm M. uż. nosob. paragony
Etymologia: <wł. paragone, z gr. para +agon; >
Znaczenia:
»porównanie, konkurowanie«: Miło Polakom wspomniec swego Czarnieckiego Chodkiewiczow, Mieleckich [...] więc z tymi wszystkiemi Nalezy Lanckoronskiem Paragon na ziemi. PasPam 274. Podobnym i szlachcionek siła paragonem Złociste manty z młodu sprawuje z ogonem. PotFrasz1Kuk II 333. On wnisc gotow z Titiuszem w boie Chociasz go niema ow y w paragonie. ChrośKon 465. Ná twoy wzrok Pánno uwielbiony Nie oprą się żadne prágony. ChrośLam I, 2. Zdárzy Bog, że twey Tarczy, aż do świátá skonu Nie przeymą Monárchowie w sławie, párágonu. PotPocz 44. Kto zdoła chrápliwym ięzykiem Z wdzięcznym się mieścić w paragon słowikiem. ChrośZbiór 207.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: wchodzić z kim, czym w paragon (sz. zm.) »porównywać się«: Tamte podarunki z tym wchodzic niemogą w Paragan [!]. PasPam 80v. Rowny Rownego Lubi w Paragon niewchodzi Z orłęm Puchacz bo w cieniach pasie się y rodzi. PasPam 269v.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: PS