W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 03.08.2021
*TATARSKI przym. od nazw. TATAR
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1661
Formy: lp M. m tatarski; ż tatarska; D. m tatarskiego; ż tatarskiej; B. m żyw tatarskiego; ż tatarską; N. ż tatarską; lm M. nmos tatarskie; Ms. tatarskich
Znaczenia:
»odnoszący się do Tatara«: W tym wychodzi z Choyniakow Chorągiew Tucznskiego y Antonowiczowa Tatarska 200 koni. PasPam 92v-93. Ogniste Rury Szabli Tatarskiey wytrzymac niemogły. PasPam 267v. Nigdy Trupa Tatarskiego na kupie tak wiele [...] niewidziałęm. PasPam 268. Podczas tey Expedycyiey Wiedenskiey z Ordynansu krolewskiego w padł w Tatarską ziemię konicki. PasPam 276v. Fortec kilka potęznych opanowali a przecię to wszystko za naszym powodemżes my na Sobie Trzymali Tatarską [siłę, potęgę]. PasPam 282v. Chan tatarski, Salingiera, przyjaciel i pobratym wielki królewski i już z Królem mający condictamina, aby się podejrzanym nie pokazał, przyjeżdża do Wezyra, któremu donosi, że: „Z mego wojska ludzie przyprowadzili kilka niemieckich języków, którzy powiadają, że król polski w osobie swojej przeprawia się pod Tulnem przez Dunaj". DyakDiar 50.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: szlak tatarski »trasa zagonów tatarskich«: Y wpoł tey drogi niedotarł gdzie ia. I szlaku Tatarskiego niepowąchał. PasPam 240.
Związki frazeologiczne: modą tatarską, na kształt mody tatarskiej »na sposób tatarski«: Leci kommunik Lubomirskiego iuz niesprawą nie Chorągwiami ale tak modą Tatarską. PasPam 202v. Łączek na nim goły skorką tylko powleczony na krztałt mody Tatarskiej. PasPam 239v.
Przenośnie: Rzecze a na co zes tu Stanął? Odpowiem bom do Tatarskiego rządu przyiechał niedotego Narodu ktory powinięn bydz polityczny y wtym się postrzegaiący że by dla Goscia wolne zostawiac Gospody. PasPam 180v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: po tatarsku chodzić: Proszę vniżenie tylko/ ábyś z námi łączyć się raczył/ y to zadánie swoie skutkiem swoim ziścił. O co ia y wszytko Woysko Cháná I. Mci pilnie prosi/ ábyś W. M. Pan bezodwłocznie dokąd ieszcze woienna porá służyć będzie/ do nas przybywáć raczył Wiem ia/ że W. M. Pan vmiesz po Tátársku chodzić/ y łátwo w to potráfisz/ że wprędce z námi spolnie robotę y vsługę Rzeczypospolitey tráktowáć będziesz. MerkPol 138. ▲ hanostwo tatarskie: Więc Tátarzy in perpetuum Tureckiemu podali się Cesarzowi, his Conditionibus acceptis; aby Han samemu Cesarzowi ná woynę idącemu assystowáł stem tysięcy Woyská, á Wezyrowi 50. tysięcy dawáł ná pomoc. Druga, żeby po ześciu Familii Gerejow, Ottomańska nástępowáła ná Hanostwo Tátarskie, et è converso post extinctam Ottomanicam Familiam, áby succedat ná Tron Turecki Gerejow Familia. ChmielAteny II 452.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz taharski.
Autor: SPas